منظومه فکری مقام معظم رهبری در حوزه امنیت اقتصادی: با تأکید بر رویکرد ثبات و قدرت اقتصادی در کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشجوی دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

امنیت اقتصادی جایگاه والایی در دستور کار نظام‌های سیاسی یافته تا جایی که سیاست‌گذاران را موظف کرده تا در سطح ملی به هدایت و بهبود امنیت اقتصادی بپردازند. با آغاز گام دوم انقلاب اسلامی، معضل امنیت اقتصادی به یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور تبدیل شده است. اسناد بالادستی، فرمایش‌ها و تأکیدهای رهبر معظم انقلاب در سال‌های اخیر، همگی دلالت بر لزوم توجه جدی به این امر دارد. دراین‌راستا هدف از این پژوهش ارائه منظومه فکری معظم‌له در حوزه امنیت اقتصادی است. این مقاله از نوع کاربردی توسعه‌ای و روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی است. مسئله اصلی این پژوهش آن است که مفهوم امنیت اقتصادی از منظر رهبر معظم انقلاب مورد مداقه قرار خواهد گرفت تا از این مسیر به‌سمت منظومه فکری کاملی از امنیت اقتصادی در حوزه علمی و عملی پیش رفت و به شناخت مؤلفه‌ها و مقوم‌های مرتبط با آن در جامعه پرداخت و با استخراج از مجموعه بیانات این رهبر فرزانه در حوزه امنیت اقتصادی، که دارای ابعاد و مؤلفه‌های گوناگونی می‌باشد، عبارت‌اند از: اقتصاد مقاومتی، مبارزه با مفاسد اقتصادی، امنیت شغلی کارگران، امنیت سرمایه، امنیت غذایی، نظام توزیع و قیمت گذاری، مقابله با قاچاق، شفاف‌سازی اقتصادی و مدیریت اقتصادی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


احمدی، رضا و صالح‌نیا، علی (۱۳99). درآمدی بر امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (علیه‌السلام).

اخوان هزاوه، هانیه (1394). بررسی حقوقی امنیت اقتصادی. تهران: انتشارات ندای کارآفرین.
بخشایشی اردستانی، احمد و رضایی جوزانی، نیکو (1396). مطالعه تطبیقی میزان تحقق اندیشه امام خمینی(رحمت‌الله‌علیه) با رویکرد عدالت اقتصادی در دولت‌های پس از انقلاب (1368-1392). فصلنامه پژوهش‌های سیاسی جهان اسلام، سال هفتم، (2).
جهان بزرگی، احمد (1388). امنیت در نظام سیاسی اسلام (اصول و مؤلفه‌ها). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
جهان بزرگی، احمد (1388). امنیت در نظام سیاسی اسلام (اصول و مؤلفه‌ها). تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
حبیب‌زاده، قاسم (1397). ابعاد امنیت از منظر امام خامنه‌ای. فصلنامه امنیت ملی، سال نهم، (31).
حبیب‌زاده، قاسم (1397). ابعاد امنیت از منظر امام خامنه‌ای. فصلنامه امنیت ملی، سال نهم، (31).
خامنه‌ای، سید علی، بیانات رهبر معظم انقلاب: https://khamenei.ir
خسروی، رضا و لک‌زایی، نجف (1395). امنیت اقتصادی از دیدگاه امام علی (علیه‌السلام) با تأکید بر عهدنامه مالک اشتر. فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهش‌های نهج البلاغه، سال پانزدهم، (50).
خمینی، سید روح‌الله (1361)، صحیفه نور. مجموعه رهنمودهای امام خمینی (رحمت‌الله‌علیه)، تهران: وزارت ارشاد اسلامی، تهیه و جمع آوری مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
خمینی، سید روح‌الله (1379.الف). تحریر الوسیله. جلد اول، دار العلم، مؤسسه النشر الاسلامی، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، م‍ک‍ت‍بۀ ‌‌ال‍ع‍ل‍م‍یۀ ‌الاس‍لام‍ی‍ه‌‏، م‍ک‍ت‍بۀ‌ الاع‍ت‍م‍اد، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رحمت‌الله‌علیه).
خمینی، سیدروح‌الله (1379.ب)، صحیفه امام. تهران: مجموعه آثار امام خمینی (رحمت‌الله‌علیه)، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (رحمت‌الله‌علیه).
درّی نوگورانی، حسین، عباس‌زاده و نقی‌زاده، یحیی (1398). طراحی راهبردهای دفاع اقتصادی (برگرفته از رهنمودها و اسناد ابلاغی مقام معظم رهبری). فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفدهم، (76).
درّی نوگورانی، حسین، عباس‌زاده، حسن و نقی‌زاده، یحیی (1398). طراحی راهبردهای دفاع اقتصادی (برگرفته از رهنمودها و اسناد ابلاغی مقام معظم رهبری). فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفدهم، (76)، 117-138.
شهبازی، نجفعلی؛ فروتن رمی، علی و صادقی عمروآبادی، بهروز (1400)، شفافیت و امنیت اقتصادی؛ تحلیل کارکردی سازمان‌های اطلاعاتی. فصلنامه مطالعات راهبردی، سال بیست و چهارم، (4).
قاضی‌زاده، علیرضا (1399). کتاب مبانی امنیت ملی. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
کمالی‌زاده، محمد و عطار، سعید (1397). دولت و امنیت اقتصادی در ایران: الزامات سیاسی امنیت اقتصادی. تهران: جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی.
موسوی، سید فضل‌اله و لهراسبی، امیر (1399). بررسی راهبردهای امنیت اقتصادی با رویکرد اقتصاد مقاومتی و اهداف سند چشم‌انداز 1404. فصلنامه سیاست‌های راهبردی کلان، 8(3).
 

European Economy Institutional Papers (2023). EUROPEAN ECONOMY. This paper exists in English only and can be downloaded from https://economy-finance.ec.europa.eu/ecfin-publications_en.

Hollyer, J. R.; Rosendorff, B. P. & Vreeland, J. R. (2018). Transparency, Democracy, and Autocracy: Economic Transparency and Political (In) Stability. Cambridge University Press.

Kaunert, C. (2018). European internal security: towards supranational governance in the area of freedom, security and justice. Manchester University Press.

Oshita, O. O.; Alumona, I. M. & Onuoha, F. C. (2019). Internal Security Management in Nigeria. Springer press.

Zahidi, S.; McLennan, M. & Zurich Insurance Group (2023). The Global RisksReport 2023 18th EditionINSIGHT REPORT, The report and an interactive data platform are available at https://www.weforum.org/ reports/global-risks-report-2023/.