ساخت شاخصی با تواتر ماهانه برای تحریم‌ها علیه ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

طی سال‌های اخیر موضوع تحریم‌های اقتصادی به یکی از مهم‌ترین مسائل مورد بحث در مجامع علمی و پژوهشی کشور بدل شده است. از ‌آنجا که تحریم‌ها در روابط تجاری، بازرگانی و اقتصادی کشورها نقش بسزایی ایفا می‌نمایند  پرداختن به این مسئله از زوایای مختلف حائز اهمیت است. هدف این مقاله ساخت یک شاخص تحریم علیه ایران با تواتر ماهانه به منظور انعکاس درصد اثرگذاری مخاطرات تحریم‌های اعمال شده بر اقتصاد ایران طی سال‌های 98-1357 است. علاوه بر آن از آنجا که رویکردهای جدید اقتصادسنجی، تمرکز بیشتری بر استفاده از داده‌های با تواتر بالا دارند تا بتوانند دقت پیش‌بینی مدل‌های اقتصادی را افزایش دهند، در این مطالعه به دنبال ساخت یک شاخص تحریم با تواتر بالا هستیم تا با به‌کارگیری آن در مدل‌هایی همچون سری‌های زمانی داده‌های ترکیبی با تواتر متفاوت، امکان تخمین‌های کاراتر و پیش‌بینی‌های دقیق‌تر را فراهم آورد. این شاخص با در نظر گرفتن کلیه تحریم‌های اعمال‌شده و با لحاظ وزن‌های اهمیت هر تحریم که بر اساس منشأ و ماهیت تحریم‌ها محاسبه شده است، با فرض مستقل بودن تحریم‌هایی که از نهادهای مختلف اعمال می‌شوند  ساخته شده است. نتایج نشان می‌دهد که شاخص مذکور همبستگی بالایی با متغیرهای متأثر از تحریم در اقتصاد ایران از جمله تولید و صادرات نفت، نرخ ارز و تولید ناخالص داخلی دارد و می‌تواند تغییر در این متغیرها را توصیف کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


آقایی، مجید. رضاقلی‌زاده، مهدیه و مجید محمدرضائی (1397). بررسی تأثیر تحریم‌های اقتصادی و تجاری بر روابط تجاری ایران و کشورهای شریک عمده تجاری. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی.8(28)68-49
عزتی، مرتضی و سلمانی، یونس (1394). بررسی آثار مستقیم و غیرمستقیم تحریم­ها در رشد اقتصادی ایران با تأکید بر بخش خارجی اقتصاد. فصلنامه آفاق امنیت.7(25).:175-149
فدائی، مهدی و درخشان، مرتضی (1394). تحلیل اثرات کوتاه مدت و بلندمدت تحریم‌های اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی.5(18): 132-113.
کازرونی، علیرضا. اصغرپور، حسین و اوین خضری (1395). بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر ترکیب شرکای عمده تجاری ایران طی دوره 1392-1371. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی. 79: 33-1.
گرشاسبی، علیرضا و یوسفی دیندار، مجتبی (1395). بررسی اثرات تحریم بین‌المللی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی.25.: 182-129
متقی، سمیرا (1397). تبیین کارایی تحریم‌های اقتصادی وضع شده علیه جمهوری اسلامی ایران از منظر اقتصاد سیاسی. فصلنامه رهیافت.12(42): 89-106.
مرزبان، حسین و استادزاد، علی حسین (1394). تأثیر تحریم‌های اقتصادی بر تولید و رفاه اجتماعی ایران: رهیافتی از الگوی رشد تعمیم‌یافته تصادفی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران.20(63):3-69.
منظور، داود و مصطفی‌پور، منوچهر (1392). بازخوانی تحریم‌های ناعادلانه: ویژگی‌ها، اهداف و اقدامات. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی ویژه‌نامه کارنامه اقتصادی دولت.1(2): 42 -21.
مهدیلو، علی. ابوالحسنی، اصغر و محسن رضایی (1398). رتبه‌بندی انواع تحریم‌های اقتصادی و برآورد شاخص مخاطرات تحریم با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد.6(2).:76-49
یاری، احسان، رضایی و دانش و محمدحسن غلامی (1397). گونه‌شناسی تحریم‌های بین‌المللی اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه مجلس و راهبرد.26(99): 98-63.
 
 Bali,Morad(2018) The Impact of Economic Sanctions on Russia and its Six Greatest European Trade Partners: a Country SVAR Analysis, Finance & Business, 14 (2), pp.45-67.
Eyler,R. (2007)Economic sanctions:International policy and Political Economy at work,palgrave Macmillan
Feenstra, R. C. (2008). Gravity Equation, The New Palgrave Dictionary of Economics. Second Edition. Eds. Steven N. Durlauf and Lawrence E. Blume. Palgrave Macmillan.
Frank (2017)The empirical consequences of trade sanctions for directly and indirectly affected countries.FIW Working Paper.no.174
Hufbauer,G.C.Oegg,B(2003)The Impact of Economic Sanction On US Trade,Andrew Rose gravity model,International Economics Policy Briefs,Vol.15,No3-4
Kenneth Katzman(2020)Iran Sanctions,Congressional Research Service, RS20871 · VERSION 307 · UPDATED
Lamotte, Olivier(2012) Disentangling the Impact of Wars and Sanctions on International Trade: Evidence From Former Yugoslavia.Comparative Economic Studies,pp 1-27