تعیین و تخمین عوامل مؤثر بر عرضه صادرات محصول پتروشیمیایی متانول به مقاصد صادراتی (امارات، ترکیه، چین و هند) با استفاده از الگوی خود رگرسیون برداری با وقفه توزیعی (ARDL)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی اقتصاد انرژی دانشگاه شهید بهشتی تهران/دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی

2 دانشگاه شهید بهشتی/دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی

چکیده

ایران به‌عنوان پنجمین کشور در زمینه تولید نفت خام و دومین کشور تولیدکننده گاز جهان مستعد رشد و توسعه صنعت پتروشیمی، به‌عنوان بزرگ‌ترین صنعت صادرکننده‌ی محصولات غیرنفتی نقش بسزایی در جهت شکوفایی اقتصادی دارد. از این نظر با توجه به تحریم‌های سال‌های اخیر بر روی صادرات نفت خام و مشکل فروش نفت خام توجه به این صنعت به‌عنوان عاملی مؤثر در دور زدن تحریم‌ها و نیز ارزآوری برای کشور، توسعه راهبرد اقتصادی کشور و دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی حائز اهمیت است. در این پژوهش عوامل مؤثر بر عرضه صادرات محصول متانول به مقاصد صادراتی امارات، ترکیه، چین و هند در بازه زمانی 1398-1380 موردبررسی و تحلیل قرار می‌گیرد. طبق بررسی‌های انجام‌شده عواملی که بر عرضه صادرات متانول ایران تأثیر داشته است می‌توان به تولید ناخالص داخلی کشورهای هدف، نرخ ارز حقیقی، نوسانات نرخ ارز، آزادسازی تجاری، رابطه مبادله قیمتی، قیمت خوراک پالایشگاه‏ها و تحریم‏ها به‌عنوان متغیر دامی اشاره کرد. در این مطالعه شاخص بی‌ثباتی نرخ ارز واقعی با استفاده از مدل GARCH برآورد شده و سپس مدل عرضه صادرات محصول متانول ایران، با روش ARDL تخمین زده شد. طبق بررسی‌ها متغیرهای تولید ناخالص داخلی کشورها و آزادسازی تجاری تأثیر مثبت و معناداری بر عرضه صادرات ایران در کوتاه‌مدت و بلندمدت داشته است ولی سایر متغیرها تأثیر منفی و معناداری بر عرضه صادرات ایران در کوتاه‌مدت و بلندمدت داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اسگویی، ب (2014). اثر بی‌ثباتی نرخ ارز واقعی بر صادرات بخش پتروشیمی ایران (رهیافت مارکوف سوئیچینگ). اقتصاد پولی مالی. 21(8). صص202-231.
کازرونی، ع. مظفری، ز. زانا،کندوله. امینی، ک، و  مسلم. (2016). تأثیر انحراف نرخ ارز مؤثر واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران کاربردی از رهیافت BEER. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار, 9(32), 95-113.
کرمی, ع., هادیان, زاده, ر., & جواهری, ص. (2019). بررسی اثرات عوامل قیمتی و غیرقیمتی بر صادرات غیرنفتی ایران: رویکرد متغیرهای نهان. فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی, 9(36), 35-56.
کوچک‌زاده, اسما, اسفندآبادی, ج., & سیدعبدالمجید. (2013). تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات غیرنفتی ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی, 5, 121-135.
ورهرامی, ویدا, درگاهی, بیرانوند, & فرانک. (2018). تأثیر خصوصی‌سازی بر عملکرد صادراتی شرکت‌های پتروشیمی ایران (مطالعه موردی: صادرات پلی ـ اتیلن). اقتصاد و الگو سازی, 9(2), 101-124.
یزدی, خ., زاده, ر., & رامین. (2017). تأثیر تغییرات نرخ ارز واقعی بر صادرات غیرنفتی ایران. پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار, 8(14), 43
بهادران، فاطمه،1399،تأثیر تحریم های بین المللی بر صنعت پتروشیمی ایران با تاکید بر صادرات و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی،دومین کنفرانس حسابداری و مدیریت،https://civilica.com/doc/1114167
عباسیان، عزت الله، مرادپور اولادی، مهدی. مهرگان، نادر(1391)، تأثیر عدم اطمینان نرخ ارز واقعی بر رشد اقتصادی؛ تحقیقات اقتصادی، دوره 47، شماره 98، صص153-169
مروج، مجتبی و گودرزی، الهام،1399،بررسی مزیت نسبی تولید و صادرات محصولات پتروشیمی شرکت پتروشیمی اروند،کنفرانس ملی ساختمان، محیط زیست و مدیریت مصرف‏انرژی،اهواز،https://civilica.com/doc/1040847
Akinlo, A. E., & Adejumo, V. A. (2014). Exchange rate volatility and non-oil exports in Nigeria: 1986-2008. International Business and Management, 9(2), 70-79.
Algieri, B., Aquino, A., & Mannarino, L. (2018). Non-price competitiveness and financial drivers of exports: Evidences from Italian regions. Italian Economic Journal, 4(1), 107-133.
Bhavan, T. (2016). The determinants of export performance: the case of Sri Lanka. International Research Journal of Social Sciences, 5(8), 8-13.
Chit, M. M., Rizov, M., & Willenbockel, D. (2010). Exchange rate volatility and exports: New empirical evidence from the emerging East Asian economies. World Economy, 33(2), 239-263.
Hasanov, F. (2012). The impact of the real exchange rate on non-oil exports. Is there an asymmetric adjustment towards the equilibrium?
Ikpe, M., Ojike, R. O., & Ahamba, K. O. (2020). Does Trade Liberalisation Policy Enhance Performance of Non-Oil Export Trade in Nigeria? Foreign Trade Review, 55(2), 248-260.
Imoughele, L. E., & Ismaila, M. (2015). The impact of exchange rate on Nigeria non-oil exports. International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 5(1), 190-198.
Mileva, M. (2015). Valuation effects and long-run real exchange rate dynamics. Journal of International money and Finance, 51, 390-408.
Mtembu, M., & Motlaleng, G. (2011). The effects of exchange rate volatility on Swaziland’s exports. Review of economic business Studies, 3(2), 167-185.
Olayungbo, D., Yinusa, O., & Akinlo, A. (2011). Effects of exchange rate volatility on trade in some selected Sub-Saharan African countries. Modern Economy, 2(04), 538.
Saadati, A., Honarmandi, Z., & Zarei, S. (2020). Real Exchange Rate Shocks and Export-Oriented Businesses in Iran: An Empirical Analysis Using NARDL Model.
Sekkat, K. (2016). Exchange rate misalignment and export diversification in developing countries. The Quarterly Review of Economics and Finance, 59, 1-14.
Vahid Hajiebrahimi Farashah, Seyed Hossein Hosseini, Zeinab Sazvar, Hamed Shakouri Ganjavi (2020), An investigation on the petrochemical industry development in Iran: a system dynamics approach, International Journal of Energy Technology and Policy,V 16, Issue5-6, Page493-509