بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر عملکرد مالیاتی ایران با استفاده از داده‌های استانی (1388-1380

نویسندگان

چکیده

بررسی عوامل مؤثر بر نسبت مالیاتی و چگونگی افزایش آن، همواره مورد توجه دولت‌مردان و سیاست‌گذاران بوده است. در قانون برنامه پنجم توسعه ماده (117) عنوان شده است که به‌منظور قطع کامل وابستگی اعتبارات هزینه‌ای دولت به عواید نفت و گاز به‌نحوی اقدام شود که در پایان برنامه نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی حداقل به 10 درصد برسد. ازآنجاکه نتایج مطالعات انجام‌شده با داده‌های پانل نسبت به داده‌های سری زمانی از اعتبار بیشتری برخوردارند، از داده‌های پانل استانی در این مطالعه استفاده شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل با داده‌های پانل نشان می‌دهد که افزایش نسبت ارزش افزوده بخش‌های خدمات، معدن، صنعت و ساختمان به تولید ناخالص داخلی باعث افزایش نسبت مالیاتی شده است. به‌علاوه، نسبت مالیاتی با افزایش ضریب جینی مناطق شهری افزایش می‌یابد. ضرایب تمام متغیرها در سطح 95 درصد معنی‌دار می‌باشند. رابطه مستقیم بین ضریب جینی و نسبت مالیاتی نشان‌دهنده تأیید این فرضیه کوزنتس در ایران است که: «هرچه توزیع درآمد نابرابرتر (ضریب جینی بزرگ‌تر) شود، ظرفیت مالیاتی بیشتری وجود دارد و نسبت مالیاتی آسان‌تر افزایش می‌یابد.

کلیدواژه‌ها