فصلنامه علمی پژوهشی فصلنامه اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک پژوهشکده تحقیقات راهبردی فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی راهبرد اقتصادی راهبرد

واکاوی مدیریت بورس و اوراق بهادار با رویکرد حکمرانی خوب در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیات علمی گروه علوم اجتماعی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی (ره)، لرستان، بروجرد

2 استاد تمام و عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 دانشیار و عضو هیات علمی دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

بازار بورس و اوراق بهادار بعنوان نبض اقتصاد کشور از مردادماه 1399 همراه با افت شدید شاخص روبرو شد و چالش‌های زیادی را ایجاد نمود. پژوهش حاضر با استفاده از نظریه حکمرانی مطلوب در پی پاسخگویی به این پرسش اساسی است که حکمرانی بازار بورس در ایران چگونه بوده و دارای چه مسائل و آسیب‌هایی می‌باشد؟ با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و نظری با 23 نفر از کنشگران بازار سرمایه مصاحبه شد. پس از پیاده‌سازی مصاحبه‌ها، تحلیل داده‌ها بر اساس مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت. یافته‌های حاصل نشان داد که اقتصاد بانک محور و محوری نبودن بازار سرمایه، عادی انگاری افت شاخص، عدم انسجام در بین دستگاه‌های متولی بازار بورس و خلاء ها و نارسایی‌های قانونی از جمله شرایط علی ریزش بورس به شمار می روند. فقدان حمایت نهادی و فقدان فرهنگ سهامداری بعنوان بسترهای این نزول هستند. تبلیغات رسانه‌ای، تحولات و اظهارنظر های سیاسی و حباب‌های قیمتی از شرایط مداخله گر در این امر محسوب می‌شوند. راهبردهای اصلی مورد استفاده، رفتار توده وار و تصمیمات سازمانی شناسایی شد. به مخاطره افتادن امنیت ملی، بی‌اعتمادی اجتماعی و احساس ناامنی مالی از پیامدهای این حکمرانی محسوب می‌شوند. نتیجه‌گیری کلی پژوهش حاضر آن است که نزول شاخص بورس و خروج نقدینگی از آن نشانگر این است که بازار بورس نیازمند نظارت بر معاملات، شفافیت و کارایی دارد و با بسط حکمرانی مطلوب می‌توان سهم بسزایی در اعتلای بازار سرمایه و اعتماد سازی مجدد و تدوام ورود نقدینگی به بورس را داشت.

کلیدواژه‌ها