بررسی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی با تأکید بر نوسانات نرخ ارز( رویکرد ARDL)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مهندسی مالی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

2 استادیار گروه مهندسی صنایع، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

3 استادیار گروه حسابداری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

4 استادیار گروه مدیریت مالی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

 به طور کلی رﺷﺪ و توسعه اقتصادی نیازمند تأمین مالی است. با این وجود نوسانات نرخ ارز از طریق ایجاد ریسک­های اقتصادی، معامله و تبدیل، جذب سرمایه­ی لازم برای پروژه­های اقتصادی را مختل می­کند. با توجه به اهمیت نقش نااطمینانی نرخ ارز، هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی اثر نوسان­های نرخ ارز به همراه سایر متغیرهای کلان اقتصادی بر جریان ورودی سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در بخش­های مختلف اقتصادی ایران (بخش‌های صنعت و معدن، خدمات، کشاورزی و نفت) با استفاده از رویکرد خودرگرسیونی با وقفه­های گسترده طی دوره­ی 1397-1373 است. با استفاده از ادبیات نظری ارائه شده در این پژوهش، سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در ایران تابعی از نوسانات نرخ ارز، شاخص بهره­وری سرمایه، شاخص آزادی اقتصادی، نرخ تورم و نرخ رشد اقتصادی در نظر گرفته شده است که بر اساس نتایج، به غیر از متغیر نرخ رشد اقتصادی، ضرایب تمامی متغیرها معنادار و علامت ضرایب آن­ها موافق با انتظارات نظری است. به­علاوه ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی شاخص بهره­وری سرمایه و شاخص آزادی اقتصادی ﺑـﺮ سرمایه­گذاری مستقیم خارجی ﻣﺜﺒـﺖ می‌باشد و اﺛـﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎی نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم ﺑـر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی ﻣﻨﻔـﯽ اﺳـﺖ و افزایش نوسانات نرخ ارز باعث کاهش سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در پروژه‌های اقتصادی ایران می­شود.

کلیدواژه‌ها


ترابی، تقی و منیژه بذرپاش (1394)، اثر نااطمینانی اقتصادی ناشی از تورم و فساد بر سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، فصلنامه اقتصاد کاربردی،5(10)، 12-2.
خداویسی، حسن و قادر صفرزاده (1398)، اثر نامتقارن تورم بر جذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در ایران، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، 54(4)، 945-917.
سحابی، بهرام؛ ذوالفقاری، مهدی؛ مهرگان، نادر و سارنج، علیرضا (1393)، بررسی انواع ریسک نوسانات نرخ ارز و شیوه­های مدیریت آن: مبانی نظری و مرور تجربیات کشورها، برنامه­ریزی و بودجه، 19(4)، 33-3.
شریفی رنانی، حسین؛ میرفتاح، مریم؛ دایی کریم زاده، سعید و رضائی، حسین (1394)، ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎت ﻧﺮخ ارز ﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ­ﮔﺬاری ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺧﺎرﺟﯽ در اﯾﺮان، دوفصلنامه اقتصاد پولی و مالی، 22(10)، 153-178.
محمدزاده، یوسف­ و یحیوی دیزج، جعفر (1396)، تأثیر آزادی اقتصادی برجذب سرمایه­گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب با رویکرد گشتاورهای تعمیم یافته، فصلنامه اقتصادی مقداری،14(3)، 103-73.
مشیری، سعید و کیانپور، سعید (1391)، عوامل مؤثر بر جذب سرمایه­گذاری؛ یک مطالعـه بین کشوری، اقتصاد مقداری، 9(2)، 30-1.
نوفرستی، محمد (1378)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
یزدانی، مهدی و حامد پیرپور (1396)، ارزیابی اثر نااطمینانی نرخ ارز بر تأمین مالی بنگاه‌ها و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران، پژوهشنامه اقتصادی، 17(67)، 65-35.
یزدانی، مهدی و طیبی، سید کمیل (1394)، ساز و کار اثرگذاری نوسان‌های نرخ ارز بر تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی کشور، راهبرد اقتصادی، 3(12)، 58-37.
 
 
 
Akinlo, A. E. & Onatunji   O. G. (2021), “Exchange Rate Volatility and Foreign Direct Investment in Selected West African Countries”, The International Journal of Business and Finance Research, 15(1), 77-88.
Asmah, E.E. & Andoh F.K (2015) “Exchange Rate Volatility and Foreign Direct Investment in Sub-Saharan Africa”, Journal for the Advancement of Developing Economies, 2(2).
Azhar, A., N. Ullah & Malik Q. A. (2015), “Effect of Exchange Rate Volatility on Foreign Direct Investment in Saarc Countries”, Middle-East Journal of Scientific Research, 23(2), 350-356.
Banerjee, A., J.J. Dolado, and R. Master (1992), On Some Simple Tests for Cointegration: The Cost of Simplicity, Bank of Spain, Working Paper, No. 9302. (46,53).
 Becker, C. &  Fabbro D. (2016), “Limiting Foreign Exchange Exposure through Hedging: The Australian Experience”, Reserve Bank of Australia Working Paper, 2006-09.
Demirhan, E. & Masca M. (2008), “Determinants of Foreign Direct Investment Flows to Developing Countries: A Cross-Sectional Analysis”, Prague Economic Papers, 4, 356-369.
Dhanani, A. (2003), Foreign Exchange Risk Management: A Case in the Mining Industry, British Accounting Review, 35(1), 35-63.
Dickey, D. A. and W. A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statastics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49(4), 1057-1072.
Dixit, A. & Pindyck R. (1994), Investment under Uncertainty, New Jersey: Princeton University Press.
Foad, H.S. (2005), “Exchange Rate Volatility and Export Oriented FDI”, (A Paper from Emory University, Atlanta, GA,)2-7).
Fraser, I., (2019), 2019 Index of Economic Freedom, The Fraser Institute, Inc, Vancouver, Canada.
Goldberg, L. S. & Kolstad C. D. (1995), “Foreign Direct Investment, Exchange Rate Variability and Demand Uncertainty”, International Economic Review, 36(4), 855-873.
Hanusch, m., Nguyen h., & Algu, y. (2018), Exchange Rate Volatility and FDI Inflows, MTI Discussion Paper, World Bank, (2).
Latief, R. & Lefen, L. (2018), The Effect of Exchange Rate Volatility on International Trade and Foreign Direct Investment (FDI) in Developing Countries along “One Belt and One Road, International Journal of Financial Studies, 6(5), 2-22.
Le, B., NGO, T. T. T., Nguyen, N. T & Nguyen, D. T. (2021). “The Relationship between Foreign Direct Investment and Local Economic Growth”, Applied Econometrics, 8(4), 33-42.
Masten, C. R. M (2007), “The Impact of Exchange Rate Volatility on U.S. Foreign Direct Investment in Latin America”, Master Thesis, University of Delaware.
Opeyemi, A.F. (2020), “Impact of Foreign Direct Investment and inflation on economic growth of five randomly selected Countries in Africa”, Journal of Economics and International Finance, 12(2), 65-73.
Pesaran, M. H., Y. Shin & R. J. Smith (2001), “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Applied Econometrics, 16(3), 289-326
Sami, U. & Azimi p. (2016), “Impact of Exchange Rate Volatility on FDI”, Pakistan Economic and Social Review, 50(2), 121-128.
Yousaf, S. I. Shahzadi, B. Kanwal & M. Hassan (2013), “Impact of Exchange Rate Volatility on FDI in Pakistan”, Business and Management, 12(1), 79-86.