معرفی و محاسبه شاخص ترکیبی بیکاری در ایران با استفاده از منطق فازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد تمام گروه اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

در بررسی و تحلیل ساختار اقتصادی جوامع، از مهم‌ترین مسائل، وضعیت نیروی کار است تا حدی که از لحاظ سیاست‌گذاری و تحلیل عملکرد سیاست‌ها و برنامه‌های اقتصادی، این مسئله جایگاه بسیار ویژه‌ای پیدا کرده است. اغلب رسانه‌ها و سیاست‌گذاران برای تحلیل و بررسی وضعیت بازار کار، صرفاً نرخ بیکاری را ملاک قرار می‌دهند؛ این در حالی است که نرخ بیکاری تنها یک جنبه از بازار کار است و تأکید صرف بر آن، موجب نادیده گرفتن سایر علائم بازار کار می‌گردد. به ‌غیر از نرخ بیکاری، سطح سواد، درآمد، دستمزد و هزینه‌های جبران خدمات و دستمزد، میزان رسمی یا قراردادی بودن، توزیع درآمد و چندین متغیر دیگر نیز در تعیین وضعیت نیروی کار دارای اهمیت هستند.
این مقاله برای اولین بار با رویکرد منطق فازی، به تعیین شاخص ترکیبی وضعیت نیروی کار و بیکاری در ایران پرداخته است. بدین منظور از 8 متغیر اساسی بازار نیروی کار در دوره زمانی 1384 الی 1398 استفاده‌ شده است. نتایج شاخص ترکیبی وضعیت نیروی کار به منطق فازی نشان می‌دهد که از سال 84 تا 98 در ایران وضعیت نیروی کار با نوسان زیادی مواجه بوده است. به‌طوری‌که از سال 86 الی 90 وضعیت بیکاری روند نزولی داشته است. از طرفی از سال 90 الی 92 روند شاخص ترکیبی بیکاری صعودی می شود. همچنین مجددا از سال 93 تا 96 روند شاخص ترکیبی نزولی شده و مجددا صعودی می شود.
لذا این مقاله برای اولین بار با رویکرد منطق فازی، به تعیین شاخص ترکیبی وضعیت نیروی کار در ایران پرداخته است. بدین منظور از 16 متغیر اساسی بازار نیروی کار در دوره زمانی 1384 الی 1395 استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که از سال 84 تا 95 در ایران وضعیت نیروی کار با نوسان زیادی مواجه بوده است. به‌طوری‌که از سال 85 الی 91 وضعیت نیروی کار روند نزولی (هرچند با نوسان) داشته است. از طرفی از سال 91 الی 95 روند بهبود وضعیت نیروی کار را مشاهده می‌کنیم. .

کلیدواژه‌ها

مراجع

احمدی، اکبر (1381). برآوردی از اقتصاد سیاه در ایران با استفاده از منطق فازی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران.10: 146-125.
اخباری، محمد و همکاران (1389). کاربرد رویکرد منطق فازی در مدل‌سازی تجارت غیرقانونی (قاچاق) در ایران. فصلنامه اقتصاد مقداری.27: 149-117.
انصاری، الهه و همکاران (1394). شاخص سازی برای اقتصاد اسلامی و ارزیابی اقتصاد ایران بر اساس این شاخص با رویکرد فازی. پایان‌نامه دکتری. دانشگاه شهید چمران اهواز.
سعادت، رحمان (1387). برآورد سرمایه اجتماعی در ایران (با استفاده از روش فازی). مجله تحقیقات اقتصادی.83: 56-41.
سعدوندی، علی و همکاران (1392). برآورد فازی شاخص ترکیبی استهلاک برای کشورهای در حال ‌توسعه. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران.18(56).122-95.
شعبانی­نیا، فریدن و سعیدنیا، سینا (مترجم) (1388). مقدمه‌ای بر منطق فازی با استفاده از MATLAB. تهران. انتشارات خانیران.
شکیبایی، علیرضا و صادقی، حسین (1382). مدل‌سازی اقتصاد زیرزمینی با روش منطق فازی. مجله تحقیقات اقتصادی.62: 194-175.
صادقی، حسین و همکاران (1389 الف). اندازه‌گیری فساد مالی در ایران با استفاده از منطق فازی (رویکرد اقتصادی). پژوهشنامه اقتصادی.39: 174-139.
صادقی، حسین و همکاران (1389 ب) رویکردی نو به برآورد شاخص رفاه در ایران با استفاده از منطق فازی طی سال‌های 1353-1385. پژوهشنامه اقتصادی. 10(3): 166-143.
طاهری، سید محمود (1378). آشنایی با نظریه مجموعه‌های فازی. دانشگاه فردوسی مشهد. انتشارات جهاد دانشگاهی.
طائی، حسن (1377) اشتغال و برنامه‌ریزی نیروی انسانی. تهران: موسسه کار و تأمین اجتماعی.
مرکز آمار ایران.
مرکز پژوهش‌های مجلس (1395). با نمایندگان در مجلس دهم. 32. بیکاری، اشتغال و بازار کار. تهران: مجلس شورای اسلامی ایران.
ILO (2013), 19th International Conference of Labour Statisticians, 2-11 October 2013, Geneva, Switzerland.
ILO (2016), Key Indicators of the Labour Market, Ninth edition Geneva, International Labour Office, 2016
Kikert, WJM, & Mamdani, E. H. (1978); "Analysis of a Fuzzy Logic Controller", Fuzzy Sets and Systmes 1: 29-44.
Zimmermann, H. (1991); Fuzzy sets theory and its application, (2nd ed.). Boston,MA: Kluwer.
Draeseke, R.& Giles, D. (2002). A fuzzy logic approach to modelling the new zeland underground economy. Mathematics and Computers in simulation, 58, 115-123.
Yu, T., Wang, D. & Chen, S. (2006). A fuzzy logic approach to modelling the undergroup economy in Taiwan. Physics A, 362, 471-479.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار