فصلنامه علمی پژوهشی فصلنامه اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک پژوهشکده تحقیقات راهبردی فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی راهبرد اقتصادی راهبرد

ارزیابی تغییرات بهره‌‌وری کل عوامل تولید کشاورزی در ایران ،کاربرد شاخص‌های بهره‌ وری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس وزارت جهاد کشاورزی تهران

2 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی

3 دانشیارگروه اقتصاد کشاورزی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران

چکیده

تامین غذا یکی از چالش‌های اصلی جوامع آینده بشری محسوب می‌گردد و برنامه ریزی صحیح در بخـش کشـاورزی می‌تواند موجب کاهش تهدیدات و چالش‌ها‌ در این بخش گردد. به همین منظور کشاورزی یکی از پایه‌های اساسی و امنیـت ملـی هـر کشوری محسوب می‌گردد، زیرا هم در ارزش افـزوده و هـم در اشـتغال از سـهم بسزایی برخوردار است. هدف این پژوهش ارزیابی تغییرات بهره‌‌وری کل عوامل تولید کشاورزی در ایران و کاربرد شاخص‌های بهره‌‌وری در فاصله زمانی 1395-1366 با استفاده از داده‌های طرح آمارگیری نمونه‌ای وزارت جهاد کشاورزی و اطلاعات کلان بخش کشاورزی از مراکز رسمی آمار، با روش ناپارامتری و کاربرد شاخص‌ سنتی مالم کوئیست و شاخص‌های نوین فارپریمونت و هیکس- مورستین می باشد. نتایج محاسبات نشان می‌دهد که متوسط تغییرات بهره‌وری کل در کشاورزی ایران برای شاخص مالم کوئیست (4/20 درصد افزایش)، فارپریمونت (8/8درصد افزایش)، هیکس- مورستین (2 درصد افزایش) دارد. متوسط افزایش تغییرات بهره‌وری نشان دهنده افزایش تغییرات تکنولوژیکی در دوره مذکور است. لذا جهت افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی با بکارگیری از تکنولوزی جدیدتر و مصرف بهینه نهاده‌ها در تولید محصولات کشاورزی می‌توان در جهت افزایش بهره‌وری در تولید به عنوان یک راهبرد اجرایی اقدام نمود.

کلیدواژه‌ها