طراحی الگوی صادراتی ایران مبتنی‌بر دو معیار صادرات آب مجازی و پتانسیل اشتغال‌زایی بخش‌های اقتصادی با استفاده از رهیافت داده- ستانده

نویسندگان

چکیده

امروزه بحران کمبود منابع آب و بحران بیکاری دو مشکل اساسی اقتصاد ایران به شمار می‌روند. بنا بر تعریف، صادرات آب مجازی یک بخش خاص در جدول داده-ستانده، به میزان افزایش ستانده بخش آب در اثر افزایش یک واحدی در صادرات آن بخش خاص گفته می‌شود. لذا شناسایی الگوی مطلوب صادرات ایران مبتنی‌بر پتانسیل اشتغال‌زایی بخش‌های اقتصادی و صادرات آب مجازی مسئله این تحقیق است. درواقع، هدف این تحقیق استخراج شیوه و الگوی صادراتی مبتنی‌بر رفع مشکلات بیکاری و کمبود منابع آب است. روش دستیابی به این الگو از طریق رهیافت داده- ستانده است. بدین‌صورت که ابتدا جدول داده- ستانده سال 1390 مرکز آمار ایران به 18 بخش اصلی تجمیع شد. سپس با استفاده از روش راس این جدول برای سال 1394 بهنگام‌سازی شد. پس از محاسبه ماتریس معکوس لئونتیف، میزان افزایش اشتغال به ازای تغییر واحد در تقاضای نهایی و همچنین میزان صادرات آب مجازی استخراج شد. از ترکیب این دو شاخص، شاخص ترکیبی الگوی صادرات به دست آمد. سپس با توجه به اهداف ذکرشده نتایج مشخص‌ و شرح داده شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد به‌منظور ایجاد اشتغال و کاهش هرچه بیشتر صادرات آب مجازی، الگوی صادرات کشور باید به سمت صادرات بخش خدمات از طریق جذب گردشگران، ادامه مشاوره‌های بین‌المللی، ارائه خدمات حمل‌ونقل‌های بین‌المللی، پذیرش بیماران متقاضی درمان از دیگر کشورها و... حرکت کند.

کلیدواژه‌ها