فصلنامه علمی پژوهشی
فصلنامه اقتصادی
مرکز تحقیقات استراتژیک
پژوهشکده تحقیقات راهبردی
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
راهبرد
آسیبشناسی بهرهوری در اقتصاد ایران
چکیده
پایین بودن رشد بهرهوری عوامل تولید از چالشهای اساسی اقتصاد ایران بهشمار میرود و کلید رشد درازمدت اقتصاد کشور حرکت بهسمت مدل رشد اقتصادی مبتنیبر بهرهوری است. هدف اصلی مقاله حاضر آسیبشناسی بهرهوری کل عوامل تولید (TFP) در سالهای 1392-1368 است. به این منظور ابتدا تابع تولید برآورد و TFP در چارچوب حسابداری رشد محاسبه شده است. سپس برای ارائه تصویر دقیقتری از روند تولید اقتصاد ایران، تولید بالقوه برآورد، و شکاف تولید، محاسبه شده است. نتایج حاکی از این است که در اغلب سالها بهدلیل سیاستهای انبساطی پولی و مالی، تولید بالفعل از روند بلندمدت خود انحراف داشته و بهدلیل عدم تغییر بنیانهای اصلی اقتصاد، سیاستهای یادشده شتاب تورمی را در پی داشتهاند. در بخش بعدی، مدل رشد نئوکلاسیکی تعدیلشده متناسب با شرایط اقتصاد ایران برآورد و سپس مدل رشد TFP تصریح، و ضرایب متغیرهای توضیحدهنده رشد بهرهوری عوامل تولید برآورد شده است.; نتایج مدلهای برآوردشده نشان میدهد که متغیرهای درجه باز بودن تجارت، شکاف نرخ ارز (نسبت نرخ بازار آزاد دلار به نرخ رسمی بینبانکی) و مخارج عمرانی دولت، دارای اثر مثبت و معنیدار بر رشد اقتصادی و رشد TFP و متغیرهای مخارج جاری دولت (تعدیلشده با شاخص ضمنی GDP) و متغیر دامی تحریم، دارای اثر منفی و معنیدار بر رشد اقتصادی و رشد بهرهوری کل عوامل تولید هستند.;