عوامل مؤثـر بر ظرفیت مالیاتی در کشورهای منطقه منا با تأکید بر حکمرانی خوب

مالیات‌ها و نهادها به شیوه‌های مختلف، ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و عملکرد مالیاتی خوب، به چیزی بیش از تحلیل اقتصادی نیاز دارد. برای این کار به نهادهایی نیاز داریم که مجموعه‌ای از شرایط و بسترهای سیاسی، فرهنگی، اقتصادی را برای بهبود عملکرد مالیاتی فراهم کنند. کیفیت حکمرانی ازجمله ملاک‌های تعیین‌کننده کیفیت محیط نهادی و بالطبع از عوامل تأثیرگذار بر عملکرد مالیاتی است. در این مقاله، با به‌کارگیری روش داده‌های ترکیبی به بررسی تأثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر ظرفیت مالیاتی به‌عنوان معیاری از سنجش عملکرد سیستم مالیاتی، در کشورهای منطقه منا (خاورمیانه و شمال آفریقا) طی دوره زمانی 2012- 1996 پرداخته شده است. نتایج تخمین‌ها حاکی از این است که شاخص حکمرانی خوب، درجه باز بودن تجارت، درجه پولی شدن، میزان بدهی خارجی، رشد جمعیت و درآمدهای رانتی با یک سال وقفه، اثر مثبت و لگاریتم تولید ناخالص داخلی، اثر منفی و معنی‌داری بر ظرفیت مالیاتی دارند. از شاخص‌های حکمرانی خوب نیز شاخص‌های ثبات سیاسی، کیفیت قوانین و مقررات و کنترل فساد، معنی‌دار و دارای علامت مثبت می‌باشند و دیگر شاخص‌ها از معنی‌داری لازم برخوردار نیستند و از میان آنها، کیفیت قوانین و مقررات بیشترین نقش و تأثیر را بر ظرفیت مالیاتی دارد.