بررسی رابطه بین تولید برق انرژ‌ی‌های تجدیدپذیر و رشد تولید ناخالص داخلی: کشورهای منتخب OECD و OPEC

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد انرژی، دانشگاه شهید بهشتی

2 اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

با توجه به رشد هزینه‌های منابع مختلف تولید برق از انواع منابع انرژی‌‌های تجدیدپذیر در دنیا (خورشیدی، بادی، برق‌آبی، زیست‌توده، زمین‌گرمایی و زباله)، سرمایه‌‌گذاری در این بخش استراتژیک انرژی جهت تولید برق، می‌‌بایست با شناخت کافی از هزینه و صرفه اقتصادی و اثرات زیست‌محیطی این منابع صورت پذیرد؛ زیرا کاهش در تولید و مصرف برق و یا انتخاب منابع پرهزینه‌تر برای تولید برق، می‌تواند عواقب ناخواسته‌ای در کاهش رشد اقتصادی داشته باشد. در این راستا، این مطالعه به بررسی رابطه علیت بین برق تولیدی از انواع منابع انرژی‌‌های تجدیدپذیر و رشد تولید ناخالص داخلی می‌‌پردازد. بر این اساس در ابتدا با استفاده از مدل پانل همجمعی (FMOLS) و مدل تصحیح خطای پانل (ECM)، وجود رابطه کوتاه‌مدت و بلندمدت تولید برق از انواع انرژی‌‌های تجدیدپذیر با رشد تولید ناخالص داخلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تولید برق به‌وسیله انرژی‌‌های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر، سرمایه و نیروی‌‌کار دارای اثر مثبت و معنادار بر تولید ناخالص داخلی در کوتاه‌‌مدت و بلندمدت هستند، به گونه‌‌ای که افزایش یک درصد در تولید برق به‌وسیله انرژی‌‌های تجدیدپذیر، تولید ناخالص داخلی را به میزان 066/0 درصد در بلندمدت افزایش می‌‌دهد درحالی‌که تولید برق به‌وسیله انرژی‌‌های تجدیدناپذیر، تولید ناخالص داخلی را به میزان 054/0 درصد در بلندمدت افزایش می‌‌دهد. همچنین نتایج برآورد هر منبع نشان می‌‌دهد که تولید برق از منابع زیست‌‌توده، خورشیدی، زباله و بادی اثر مثبت و معناداری بر تولید ناخالص داخلی دارد. به گونه‌‌ای که یک درصد افزایش در تولید برق از زیست‌‌توده، خورشیدی، زباله، بادی و زمین‌گرمایی به ترتیب تولید ناخالص داخلی را به میزان 010/0، 027/0، 033/0، 011/0 و 016/0 درصد افزایش می‌دهند. درحالی‌که تولید برق از منبع هیدروالکتریک (برق‌آبی) دارای کشش 011/0 است که اثر مثبت بر تولید ناخالص داخلی داشته منتهی این اثر معنادار نیست.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. ابریشمی، حمید (1381). اقتصادسنجی کاربردی. تهران. انتشارات دانشگاه تهران.

    ارباب، حمیدرضا. امامی میبدی، علی و رجبی قادری، صبا (1396). رابطه مصرف انرژی‌‌های تجدیدپذیر و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب اوپک. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران (23). صص 56-29.

    آقایی، مجید و رضاقلی‌‌زاده، مهدیه (1394). مصرف انرژی و رشد ارزش‌‌افزوده در بخش‌‌های مختلف اقتصاد ایران: رویکرد هم‌‌انباشتگی و تصحیح خطای پانل. مجله اقتصاد و توسعه منطقه‌‌ای 22(9) صص31-67 .

    آماده، حمید. قاضی، مرتضی و عباسی‌‌فر، زهره (1388). بررسی رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی در اشتغال در بخش‌‌های مختلف اقتصاد ایران. مجله تحقیقات اقتصادی (86). صص 1-38.

    بریمانی، مهدی و کعبی نژادیان، عبدالرزاق (1393). انرژی‌های تجدیدپذیر و توسعه پایدار در ایران. دوفصلنامة علمی- تخصصی شماره تجدیدپذیر و نو (1). صص21-26.

    ترکی، معصومه (1386). «مقایسه هزینه‌‌های خارجی تولید برق از نیروگاه‌‌های تولید برق». پژوهش‌نامه توسعه پایدار و محیط‌زیست. تهران.  انتشارات پژوهشکده تحقیقات استراتژیک.

    تهامی پور، مرتضی. عابدی، سمانه. کریمی بابا احمدی، رضا. ابراهیمی زاده، مرتضی (1395). بررسی تأثیر انرژی‌های تجدید پذیر بر سرانه رشد اقتصادی واقعی ایران. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران. (5) 19. صص 53-77.

    حیدری، کیومرث (1394). اقتصاد برق:کاربرد مفاهیم و نظریه های اقتصاد.تهران. مولف.

    شهنازی، روح‌الله. هادیان، ابراهیم و جرگانی، لطف‌الله (1396). بررسی رابطه علیت میان مصرف حامل‌های انرژی، رشد اقتصادی و دی‌اکسید کربن در بخش‌‌های اقتصاد ایران. فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش‌‌های رشد و توسعه اقتصادی. (7) 28. صص 51-70.

    صادقی، سید کمال. رنج پور، رضا و مختار زاده خانقاهی، نصرت (1393). مدل‌سازی رابطه مصرف برق و توسعه مالی در اقتصاد ایران. فصلنامه اقتصاد انرژی ایران.3(10). صص 131-149.

    صادقی، سید کمال. سجودی، سکینه و احمدزاده دلجوان، فهیم (1396). تأثیر انرژی‌های تجدید پذیر بر رشد اقتصادی و کیفیت محیط‌زیست در ایران. فصلنامه پژوهش‌های سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی انرژی.3(6). صص 171-202.

    کنعانی ممان، یاسر (1397). چارچوب تأثیر مؤلفه‌های امنیت انرژی بر مدل‌‌های عرضه بهینه انرژی با تکیه بر روش‌های تلفیقی سناریو و مدل‌های تصادفی. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری‌های عمومی.8(27). صص 49-66.

    محمدی، تیمور. ناظمان، حمید و نصرتیان نسب، محسن (1391). رابطه رشد اقتصادی و مصرف انرژی در ایران (تحلیلی از مدل‌‌های علیت خطی و غیرخطی). فصلنامه اقتصاد محیط‌زیست و انرژی.2(5). صص 153-170.

    مزینی، امیرحسین. عصاری آرانی، عباس. افشاریان، بهناز و رسولی، احمد (1394). بازتعریف رابطه مصرف انرژی و رشد اقتصادی در ایران (رویکرد بخشی-استانی). فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی.9(2). صص 67-89.

    نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی. تهران. انتشارات رسا.

    همتی، عبدالناصر (1383) اقتصاد انرژی. تهران. موسسه مطالعات بین‌‌المللی انرژی.

    سوواکول، ب. (1391)، مرجع امنیت انرژی. ترجمه علیرضا طیب، موسسه ابرار معاصر تهران، چاپ اول.

    مرتضوی، سید ابوالقاسم و الهی، مهدی و اسعدی، محمد علی، (1397)،تاثیر رشد اقتصادی بر مصرف انرژی در بخش های مختلف اقتصاد ایران. فصلنامه نظریه های کاربردی اقتصاد، دوره: 5، شماره: 3

    Apergis, N., Payne, J.E. )2010a(. Renewable energy consumption and economic growth: evidence from a panel of OECD countries. Energy Policy 38. 656–660

     Apergis, N., Payne, J.E.) 2010b(. Renewable energy consumption and growth in Eurasia. Energy Econ 32. 1392–1397.

    Apergis, N., Payne, J.E., 2012b. Renewable and non-renewable energy consumption– growth nexus: evidence from a panel error correction model. Energy Econ 34.733–738.

    Asia Pacific Energy Research Center (APERC), A Quest for energy security in the 21th century. Institute of Energy Economics2007. http://www.ieej.or.jp/aperc2007.pdf.

    Atems, Bebonchu, Hotaling, Chelsea, 2018, The effect of renewable and nonrenewable electricity generation on economic growth, Energy Policy. Volume 112. January 2018. Pages 111-118.

    Badr M., Benjamin R.,. Comparative cost of California central station electricity generation technologies, California Energy Commission, Gray Davis. Governor. 100-03-001F. 2003. Refer information in: www.energy.ca.gov/reports/2003-06-06_100-03-001F.PDF.

    Best, Rohan,.Burke, Paul J,2018, Electricity availability: A precondition for faster economic growth?, Energy Economics. Volume 74, August 2018, Pages 321-329.

    Dalians D., Petassis D., Santamouris M., Argirou A., Cartalis C., Social cost of electricity generation in Greece, Journal Renewable Energy, 85, 2002, (3), 409–434.

    Ewing, B.T., Sari, R., Soytas, U., 2008. The relationship between disaggregate energy consumption and industrial production in the United States: an ARDL approach.Energy Econ. 30, 2302–2313.

    Fisher, R.A.," Statistical Methods for Research Workers", Oliver & Boyd, Edinburgh, 4th Edition. 1932.

    Grassi G., Potential employment impacts of bioenergy activity on employment, Proceedings of the 9thEuropean Bioenergy conference, 1996, Vol. I, pp. 419-423.

    Im, K. S., Pesaran, M. H., and Shin, Y." Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels",University of Cambridge, Deparment of Applied Economics. 1997.

    International Renewable Energy Agancy (IRENA 2017), Rethinking Enrgy 2017

    Kao, C., Chiang, M.H., 2000. On the estimation and inference of a cointegrated regression in panel data. Center for Policy Research, Paper 145.

    Levin, A., and Lin, C. F.,. Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite Sample Properties, University of California, San Diego, Discussion Paper No: 92-93. 1992.

    Maddala, G.S., and Wu, S., (). A Comparative Study of Unit Root Tests with Panel Data and a New. Simple Test, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, Special Issue, 61:631-652. 1999.

    Pedroni, P,. Panel Cointegration, Asymptotic and Finite Sample Properties of Pooled Time Series Tests with an Application to the PPP Hypothesis, New Results, Indiana University. 1997.

    Pesaran,H,M, " A Simple Panel Unit Root Test in Presence of Cross Section Dependence", Mimeo, University of Southern California. 2003.

    Phillips, P.C.B, and Sul,D." Dynamic Panel Estimation and Homogeneity Testing Under Cross Section Dependence",Econometrics Journal, 6(1),217-259. 2003.

    Quah, D." Exploiting Cross-Section Variation for Unit Root Inference in Dynamic Data",Economics Letters, 44:9-19. 1994.

    RENEWABLES 5102, GLOBAL STATUS REPORT, online ren21.net/gsr-2017-producs/

    Stern, D.I., Cleveland, C.J., (2004).Energy and Economic Growth, Rensselaer Working Papers in Economics No. 0410,Rensselaer Polytechnic Institute, USA, 1-42

    Vine E. Breaking down the silos: the integration of energy efficiency, renewable energy, demand response and climate change. Energy Efficiency 2008;1:49–63.

    1. Ayres and I. Nair, ‘Thermodynamics and economics’, Physics Today, Vol 35, 1984, pp 62-71

    Stern, D.I. & C. J. Cleveland (2004), "Energy and Economic Growth, Rensselaer", Working Papers in Economics 0410.

    Brendt, E.R. & Wood, D.O. (1975), “Technology, Prices and the Derived Demand for Energy”. Review of economics and Statistics, No.57, PP.259- 268.

    Noor, S., Siddiqi, M.W., (2010). “Energy consumption and economic growth in south asian countries: A co-integrated panel analysis”. Int. J. Hum. Soc. Sci. 5 (14)

    Bowden, N., Payne, J.E., (2010). “Sectoral analysis of the causal relationship between renewable and non-renewable energy consumption and real output in the US”. Energy Sources Part B 400–408.

    Ozcan B., Ozturk I., (2019). “Renewable energy consumption-economic growth nexus in emerging countries”: A bootstrap panel causality test Renew. Sustain. Energy Rev., 104, pp. 30-37.

    KabiruMajia I, Sulaimana C, Abdul-Rahim A.S.(2019). “Renewable energy consumption and economic growth nexus: A fresh evidence from West Africa”. Energy Reports, Volume 5, November 2019, Pages 384-392.

    Aydin M, (2019). “Renewable and non-renewable electricity consumption–economic growth nexus: Evidence from OECD countries”. Renewable Energy Volume 136, June 2019, Pages 599-606.

    Breituing, j. and Meyer, W., (1994), “Testing for Unit Roots in Panel Data: Are Wages on Different Bargaining Levels Cointegrated?”, Applied Economics, Vol.26, pp.353-361.

    Pedroni, P., 1999. “Critical values for cointegration tests in heterogeneous panels with multiple regressors.” Oxf. Bull. Econ. Stat. 61 (S1), 653–670. Pedroni, P., 2001. Fully modified OLS for heterogeneous cointegrated panels. Adv. Econ. 15, 93–130.

    Stock, J. H., & Watson, M. W. (1993); “ A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems”, Econometrica: Journal of the Econometric Society, no. 61 (4), pp. 783-820.

    Pesaran, H. and Shin, M,Y. (1999) .“Auto regressive distributed lag modeling approach to cointegratin analysis,In: Storm, S.(ED)”.

    Lutkepohl, H., 1982. Non-causality due to omitted variables. J. Econ. 19, 267–378. Marques, A.C., Fuinhas, J.A., 2012. Is renewable energy effective in promoting growth? Energy Policy 46, 434–442.

    Ohler, A. and Fetters I. (2014). “The causal relationship between renewable electricity generation and GDP growth: A study of energy sources”, Energy Economics Volume 43, May 2014, Pages 125-139.

    Menegaki, A.N., 2011. "Growth and renewable energy in Europe: a random effect model with evidence for neutrality hypothesis". Energy Econ. 33, 257–263.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار