ارزیابی ثبات مالی در اقتصاد ایران تحت سیاست های پولی و کلان احتیاطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری، رشته علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشیار تمام وقت، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

3 استادیار تمام وقت، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

هدف مقاله حاضر بررسی و ارزیابی ثبات مالی در اقتصاد ایران برای دوره زمانی 1388:01 تا 1399:01 تحت سیاست های پولی و کلان احتیاطی می باشد. بدین منظور سعی گردید در دو سطح خرد و کلان به این موضوع پرداخته شود. در سطح خرد با استفاده از روش گشتاورسازی تعمیم یافته(GMM)، آثار سیاست های پولی و کلان احتیاطی در چهار حالت مختلف بروی ریسک پذیری شبکه بانکی کشور مورد ارزیابی قرار گرفت. در سطح کلان نیز از یک مدل خودرگرسیون برداری ساختاری(SVAR) جهت بررسی اثرات این دو سیاست بروی قیمت مسکن و قیمت سهام استفاده شد.نتایج بدست آمده موئد این موضوع می باشد که اولا؛ جهت تنظیم گری ریسک پذیری بانک ها، می بایست از سیاست های پولی و کلان احتیاطی مخالف دوره ای چرخه های تجاری استفاده گردد. بطوریکه رابطه بین نرخ ذخایر قانونی بعنوان ابزار غیرمستقیم پولی در اختیار مقام پولی کشور با میزان ریسک پذیری بانک ها مثبت و معنادار به لحاظ آماری تعیین گردید. بدین مفهوم با افزایش نرخ ذخیره قانونی(اعمال یک سیاست پولی انقباضی) نرخ بهره افزایش یافته و این امر موجب افزایش ریسک پذیری بانک ها خواهد شد. همچنین افزایش نرخ سپرده احتیاطی بعنوان ابزار سیاست کلان احتیاطی با کاهش میزان ریسک پذیری بانک ها همراه بوده است. دوما؛ سیاست های پولی انقباضی توانایی بازدارندگی در جهت افزایش قیمت های مسکن و سهام را دارا می باشد هرچند که میزان این اثرگذای در مقایسه با سایر عوامل موثر بر قیمت دو دارایی مسکن و سهام قابل توجه نمی باشد.

کلیدواژه‌ها


احمدیان،اعظم(1394)، مدلسازی هجوم بانکی در چارچوب مدل تعادل عمومی پویای تصادفی برای ایران، مجله سیاست گذاری اقتصادی، سال هفتم، شماره 14، پاییز و زمستان 1394.
باستان زاده، حسین و داودی، پدرام(1398)، سیاست پولی بهینه و ثبات مالی در ایران با استفاده از رویکرد خودبازگشت برداری تحت سیاست، فصلنامه مدلسازی اقتصادسنجی، سال چهارم، شماره اول(پیاپی 12)، زمستان 1397، صفحات 57-91.
باستان زاده، حسین و داودی، پدرام(1398)، بررسی شمول سیاست گذاری پولی با مقوله ثبات مالی در اقتصاد ایران با استفاده از الگوی DSGE، فصلنامه اقتصاد مقداری، دوره 17، شماره 2، تابستان 1399، صفحات 43-87.
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، موسسه عالی بانکداری ایران(1385-1394)، اقلام ترازنامه و سود و زیان بانک ها.
خوشنود، زهرا و اسفندیاری، مرضیه(1395)، تحلیل سازوکار تعدیل نسبت کفایت سرمایه در گذر از سلامت بانکی به ثبات مالی، فصلنامه پژوهش های پولی- بانکی، سال هشتم، شماره 25، پاییز 1394، صفحات 401-427.
زارعی،ژاله و کمیجانی،اکبر(1391)، ارزیابی ثبات مالی در ایران با تاکید بر ثبات بانکی، فصلنامه اقتصاد کاربرد. سال سوم ،شمار دهم، پاییز 1391.
گزارشات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، اطلاعات سری زمانی و حساب های ملی ایران.
عرفانی، علیرضا و طالب بیدختی، آزاده(1396)، بررسی نقش سیاست پولی و اهرم مالی بر ثبات مالی در اقتصاد ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، سال ششم، شماره 24، زمستان 1396، صفحات 75-94.
مئنجاک، تاماراک(2015)، بانکداری مرکزی(ثبات پولی و مالی: نظریه و عمل)، ترجمه: احمد عزیزی و فاطمه نوربخش،(1397)، تهران: انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی.
هادیان، مهدی و درگاهی، حسن(1396)، نقش سیاست های اقتصادکلان در ثبات مالی ایران ، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، سال بیست و دوم، شماره 73، زمستان 1396، صفحات 45-82.
هادیان، مهدی و درگاهی، حسن(1396)، نقش سیاست های احتیاطی کلان در ثبات مالی اقتصاد ایران: رویکرد DSGE، فصلنامه پژوهش های پولی-بانکی، سال دهم، شماره 34، زمستان 1396، صفخات 559-590.
Adrian, T.; Shin, H.S. Money, liquidity, and monetary policy. Am. Econ. Rev. 2009, 99, 600–605.
Bernanke BS, Gertler M (1989): Agency Costs, Net Worth, and Business Fluctuations. American Economic Review, 79(1):14-31.
Bernanke BS, Gertler M, Gilchrist S (1999): The Financial Accelerator in a Quantitative Business Cycle Framework.Handbook of Macroeconomics. In: Woodford M, Taylor JB (Eds): Handbook of Macroeconomics. Ed. 1, vol. 1, chapter 21 (1341-1393).
Brazdik F, Hlavacek M, Marsal A (2012): Survey of Research on Financial Sector Modeling within DSGE Models: What Central Banks Can Learn from It. Finance a uver-Czech Journal of Economics and Finance, 62(3): 252-277.
Borio, C.; Zhu, H. Capital regulation, risk-taking and monetary policy: A missing link in the transmission mechanism? J. Financ. Stab. 2012, 8, 236–251.
Chen, Jiaqian & Columba, Francesco (2016), “Macroprudential and Monetary Policy Interactions in a DSGE Model for Sweden” International Monetary Fund, WP/16/74.
Christensen, I., Corrigan, P.C. & Nishiyama, S. Mendicino (2007), “An Estimated Open Economy General Equilibrium Model with Housing Investment and Financial Frictions”, mimeo, Bank of Canada.
Christiano, L., Gust, C. & J. Roldos(2004), “Monetary Policy in a Financial Crisis”, Journal of Economic Theoty, 119(1), pp. 64-103.
Christiano, L., Motto, R. & M. Rostagno (2010), “Financial Factors in Business Cycles”, European Central Bank working Paper series, 1192.
Cordoba J, Ripoll M (2004): Credit Cycles Redux. International Economic Review, 45(4):1011-1046.
Cúrdia V, Woodford M (2009). Credit Frictions and Optimal Monetary Policy. BIS Working Papers, no. 278.
Fang, Y.; Zhao, S.; Xie, X. Analysis on bank risk-taking of monetary policy and on coordination between monetary policy and macroprudential policy. Manag. World. 2012, 11, 9–19
Gerali A, Neri S, Sessa L, Signoretti FM (2010): Credit and Banking in a DSGE model of the Euro Area. Temi di discussione (Economic Working Papers), no. 740, Bank of Italy.
Gertler M, Karadi P (2011): A Model of Unconventional Monetary Policy. Journal of Monetary Economics, 58(1):17-34.
Goodfriend M, McCallum BT (2007): Banking and Interest Rates in Monetary Policy Analysis: A Quantitative Exploration. Journal of Monetary Economics, 54(5):1480-1507.
Gu, H.; Zhang, Y. Monetary policy and real estate price control: Theory and Chinese experience. Econ. Res. J. 2014, 12, 29–44.
Khotulev, Ivan & Styrin, Konstantin(2019), “Optimal Monetary and Macroprudential Policies for Financial Stability in a Commodity-Exporting Economy”, Bank of Russia Working Paper Series wps52, Bank of Russia.
Kiyotaki, N. & J. H. Moore (1997), "Credit Cycles", Journal of Political Economy, Vol. 105, No. 2, PP. 211–48.
Mishkin, Frederic, S. (2004). The Economics of Money, Banking and Financial Markets. 7th ed.
Nakatani, Ryota(2020), “Macroprudential policy and the probability of a banking crisis”, Journal of Policy Modeling, Volume 42, Issue 6, November–December 2020, Pages 1169-1186.
Romanyuk, R. (2010). “Asset-Liability Management: An Overview”. Working Paper in bank of Canada.
Samuel, Gyekyi, (2011). “The Effects of asset liability management on profitability of national investment bank in the new Juabeng municipality”. A Thesis submitted to the institute of distance learning, KWAME NKRUMAH university of Science and technology in the partial fulfillment of the requirement for an award of the degree of Commonwealth executive masters of business administration.
Schinasi, Garry J (2005). “Preserving Financial Stability”, International Monetary Fund, Washington, D.C. 20431, U.S.A.
Shao, Chenjie & Khashanah, Khaldoun. (2017). Monetary and Macroprudential Policy Rules in a DSGE Model, Conference: 2017 Scottish Economic Society Annual Conference At: Perth, Scotland
Ying Jiang, Chong Li, Jizhou Zhang and Xiaoyi Zhou (2019). “Financial Stability and Sustainability under the Coordination of Monetary Policy and Macroprudential Policy: New Evidence from China”, Sustainability 2019, 11, 1616.