بررسی تحلیلی و تطبیقی ساختار و روش‌های اجرای پروژه‌های BOT در ایران و چند کشور منتخب

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه استخراج معدن، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، پردیس بین‌المللی خوارزمی، دانشگاه صنعتی شاهرود

2 دانشیار، گروه استخراج معدن، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

روش ساخت، بهره‏برداری و انتقال (BOT) به‌عنوان سازوکاری مؤثر برای تأمین امکانات عمومی یا خدمات ضروری اجتماعی با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی مطرح است. در این پژوهش، پروژه‌های مشارکت عمومی- خصوصی در ایران و کشورهایی انتخاب و بررسی شده است که هر یک در زمینه‌های قانون‏گذاری، ملاحظات سیاسی، تنظیم روابط مالی، ظرفیت‏سازی، ارائه مشوق‏ها و تعریف متغیرهای اجتماعی اقدامات خاصی انجام داده‏اند. سپس با مطالعات کتابخانه‌ای و تطبیقی شاخص‌های مهم اجرای موفق پروژه‌های BOT تعیین و توسط خبرگان اعتبارسنجی و با روش مرور نظام‌مند و مصاحبه با صاحب‌نظران، مشکلات، راهکارها، ظرفیت‌های قانونی و بالقوه این پروژه‌ها در ایران شناسایی و از جنبه‌های حائز اهمیت تحلیل و با هم مقایسه شده است. بر اساس دستاوردهای این تحقیق، در شرایط کنونی فرصت‏های مناسبی برای توسعه مشارکت بخش خصوصی در طرح‏های زیربنایی آب، فاضلاب، انرژی و حمل‌ونقل در ایران وجود دارد، اما مشکلاتی از جمله، نبود سیاست‏گذاری مناسب و عدم تنظیم مقررات پایا، وجود کاستی‌هایی در زمینه تأمین مالی، عدم تناسب مشوق‏های حمایتی با موضوع پروژه‌ها و نقص در زمینة نهادسازی و اقدامات ترویجی، مانع رشد و توسعه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در پروژه‏های زیربنایی شده است.
بر اساس یافته‌های این تحقیق، بهبود سطح مدیریت طرح‌ها، ظرفیت اجرایی، جذب بیشتر منابع مالی و دستیابی به رشد و توسعه سرمایه‏گذاری بخش خصوصی در احداث زیرساخت کشور به اصلاح ساختار و فرایند اجرای قراردادهای «مشارکت عمومی- خصوصی» نیاز داشته و تصویب قوانین و لوایح مشارکت عمومی- خصوصی برای ایجاد ظرفیت‏های قانونی پایدار و اطمینان‏بخشی به سرمایه‏گذاران، راهکاری اساسی برای برون‌رفت از مشکلات پیش‌گفته بوده است.

کلیدواژه‌ها

فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی

دوره 6، شماره 21
تابستان 1396
صفحه 5-50

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار