2024-03-28T17:27:26Z
https://econrahbord.csr.ir/?_action=export&rf=summon&issue=14610
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1396
6
21
بررسی تحلیلی و تطبیقی ساختار و روشهای اجرای پروژههای BOT در ایران و چند کشور منتخب
حمیدرضا
فرجی کلاریجانی
سید محمد اسماعیل
جلالی
روش ساخت، بهرهبرداری و انتقال (BOT) بهعنوان سازوکاری مؤثر برای تأمین امکانات عمومی یا خدمات ضروری اجتماعی با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی مطرح است. در این پژوهش، پروژههای مشارکت عمومی- خصوصی در ایران و کشورهایی انتخاب و بررسی شده است که هر یک در زمینههای قانونگذاری، ملاحظات سیاسی، تنظیم روابط مالی، ظرفیتسازی، ارائه مشوقها و تعریف متغیرهای اجتماعی اقدامات خاصی انجام دادهاند. سپس با مطالعات کتابخانهای و تطبیقی شاخصهای مهم اجرای موفق پروژههای BOT تعیین و توسط خبرگان اعتبارسنجی و با روش مرور نظاممند و مصاحبه با صاحبنظران، مشکلات، راهکارها، ظرفیتهای قانونی و بالقوه این پروژهها در ایران شناسایی و از جنبههای حائز اهمیت تحلیل و با هم مقایسه شده است. بر اساس دستاوردهای این تحقیق، در شرایط کنونی فرصتهای مناسبی برای توسعه مشارکت بخش خصوصی در طرحهای زیربنایی آب، فاضلاب، انرژی و حملونقل در ایران وجود دارد، اما مشکلاتی از جمله، نبود سیاستگذاری مناسب و عدم تنظیم مقررات پایا، وجود کاستیهایی در زمینه تأمین مالی، عدم تناسب مشوقهای حمایتی با موضوع پروژهها و نقص در زمینة نهادسازی و اقدامات ترویجی، مانع رشد و توسعه سرمایهگذاری بخش خصوصی در پروژههای زیربنایی شده است.
بر اساس یافتههای این تحقیق، بهبود سطح مدیریت طرحها، ظرفیت اجرایی، جذب بیشتر منابع مالی و دستیابی به رشد و توسعه سرمایهگذاری بخش خصوصی در احداث زیرساخت کشور به اصلاح ساختار و فرایند اجرای قراردادهای «مشارکت عمومی- خصوصی» نیاز داشته و تصویب قوانین و لوایح مشارکت عمومی- خصوصی برای ایجاد ظرفیتهای قانونی پایدار و اطمینانبخشی به سرمایهگذاران، راهکاری اساسی برای برونرفت از مشکلات پیشگفته بوده است.
سرمایهگذاری
BOT
مشارکت عمومی- خصوصی
زیرساخت
تأمین مالی
2017
06
22
5
50
https://econrahbord.csr.ir/article_107074_85db70ed278c1d219791187534fb906a.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1396
6
21
آزادسازی تجاری و تغییرات ساختار بودجه در اقتصاد ایران
مرتضی
محمودی میمند
مهدی
یزدانی
یگانه
موسوی جهرمی
سید عباس
نجفی زاده
در مقاله حاضر «اثرات آزادسازی تجاری بر ساختار بودجه دولت در اقتصاد ایران» با تأکید بر نوسانات درآمدهای مالیاتی دولت در اثر اجرای سیاستهای آزادسازی تجاری بررسی شده است. در این راستا، ابتدا ضمن برآورد یک الگوی اقتصادسنجی کلان برای اقتصاد ایران در دوره زمانی «1395-1357» انتخاب سیاست کاهش تعرفهها برای دستیابی به اهداف آزادسازی تجاری و سناریوهای کاهش درآمدهای تعرفهای دولت مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج نشان داده است که در یک سیستم معادلات همزمان با توجه به سهم اندک درآمدهای تعرفهای در کل بودجه اقتصاد ایران، کاهش درآمدهای تعرفهای تأثیری بر ساختار بودجهای اقتصاد ایران ندارد و آزادسازی تجاری با سیاست کاهش تعرفهها، نمیتواند درآمدهای دولت را تحت تأثیر قرار دهد.
آزادسازی تجاری
معادلات همزمان
درآمدهای مالیاتی
الگوی اقتصادسنجی کلان ساختاری
بودجه دولت
2017
06
22
51
77
https://econrahbord.csr.ir/article_107075_5072e2d4a5576fa77c32117c717a8522.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1396
6
21
اثرات لغو تحریمها بر متغیرهای اقتصاد ایران: تحلیلی اثباتی با رهیافت تعادل عمومی پویای تصادفی
مهدی
خوشخوی
میثم
خسروی
تحریم اقتصادی علیه ایران در یک دهه گذشته شدت بیشتری یافته است. یکی از مسائل و مباحث چالشی در اقتصاد ایران و در بین صاحبنظران اقتصادی همواره این بوده است که رفع تحریمهای اقتصادی- اعم از تحریمهای نفتی، بانکی و تجاری - در کشور چه آثاری خواهد داشت و بهویژه سطوح حقیقی تولید، مصرف و سرمایهگذاری در اقتصاد تا چه حد از این مسئله متأثر خواهد شد. هدف این پژوهش تحلیل و بررسی آثار رفع تحریمهای مختلف اقتصادی بر اقتصاد ایران، با بهرهگیری از مدل چندبخشیِ MIU در تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) بوده است. بر این اساس، تأثیر انواع شوکهای ناشی از رفع تحریمها بر اقتصاد ارزیابی شده که این شوکها عبارت بودند از: شوک دائمی و مثبت بهرهوری ناشی از رهایی سیستم بانکی از تحریمهای مختلف، شوک ثابت حذف موانع تجاری، شوک ثابت افزایش فروش نفت خام، شوک تصادفی کاهش قیمت نفت خام در اثر افزایش عرضه آن توسط ایران، شوک مربوط به افزایش پرداختیهای نقدی در قالب تسهیلات و یارانه و تسهیل مبادلات بانکی، وقوع همزمان شوکهای ثابت.
نتایج بهدستآمده نشان داده است که شوک بهرهوری تولید در بلندمدت، سطوح حقیقی مصرف، سرمایه و تولید کل را بهطور محسوسی میتواند تحت تأثیر قرار دهد؛ هرچند در این میان پاسخ به این مسئله مهم بوده که «چند درصد از پارامتر بهرهوری تولید (باقیمانده سولو) در اقتصاد ایران تحت تأثیر تحریمها است»، در رابطه با سایر شوکهای ثابت، در مجموع انتظار بر این بوده است که وقوع همزمان این شوکها در بلندمدت تورم را حدود ۱.۵ درصد کاهش داده، سطح مصرف حقیقی را کمتر از ۵هزارم، سطح سرمایه را کمتر از یکدرصد، واردات کالای واسطهای و تولید ارزش افزوده حاصل از آن را کمتر از ۳۰ درصد و در نهایت تولید حقیقی کل اقتصاد را کمتر از ۰.۵ درصد افزایش دهد و به کاهش ۱۲ درصدی صادرات منجر غیرنفتی شود.
تحریم
تعادل عمومی پویا
متغیر کلان اقتصادی
اقتصاد ایران
شوک دائمی
شوک تصادفی
2017
06
22
79
118
https://econrahbord.csr.ir/article_107077_032bc8900a62d25b2ee98ba62b290b91.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1396
6
21
تحلیل تطبیقی آثار اقتصادی مرابحه ساده و مرکب
سید احسان
عسکری
سید عقیل
حسینی
هدف پژوهش حاضر تحلیل آثار خرد و کلان اعمال روش ساده و مرکب محاسبه اقساط تسهیلات بانکی در یک ساختار اقتصادی بوده است؛ به این منظور ابتدا با احصاء مبانی استخراج فرمولهای این دو روش، نشان داده شده که در چارچوب معادله مقداری پول و اعمال نرخ بهره پولی، آثار تورمی روش مرکب بیش از روش ساده است. با توجه به اینکه بخش واقعی نمیتواند بهصورت نمایی و با نرخ مرکب رشد کند، در نتیجه در سطح کلان، نرخ بدهی سریعتر از نرخ قدرت بازپرداخت بخش واقعی رشد میکند و اقتصاد را به سمت عدم تعادل ذاتی سوق میدهد. همچنین نشان داده شده است که مرابحه مرکب بهطور فزاینده منجر به تمرکز شدید ثروت در دست ثروتمندان میشود و نسبت به مرابحه ساده آثار توزیعی بسیار وخیمتری بر جای خواهد گذاشت و نابرابری را بهشدت افزایش خواهد داد و از آنجا که توزیع نابرابرتر به آثار معکوس بر روی رشد اقتصادی منجر میشود، از این طریق مرابحه مرکب رشد اقتصادی را مختل خواهد نمود.
تورم
نابرابری
مرابحه
نرخ بهره مرکب
نرخ بهره ساده
2017
06
22
119
134
https://econrahbord.csr.ir/article_107078_05ce35d65e8cb7baed14b7d5f733e03d.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1396
6
21
بررسی نسبت توسعه آموزش عالی و اشتغال در ایران (1368- 1396)
محمد
سهیل سرو
جعفر
هزارجریبی
آموزش عالی و اشتغال در جهان امروز دو نظام مرتبط با یکدیگرند که نیازها و استعدادهای جامعه را تأمین و از آنها بهرهگیری میکنند؛ اولی سرمایه انسانی را تربیت و دومی از این سرمایه برای آوردههای اقتصادی جامعه استفاده میکند. هدف این مقاله دستیابی به «نگاه دستگاهی به آموزش عالی و اشتغال» و مسئله آن «بررسی نسبت توسعه آموزش عالی با اشتغال در ایران» است و به این منظور از روش «کیفی دادهبنیاد» استفاده شده است. جمعآوری دادهها با استفاده از مصاحبه نیمهساختاریافته با 30 نفر از سیاستگذاران و مجریان حوزههای آموزش عالی و اشتغال صورت گرفت و از نظریه دادهبنیاد «اشتراوسی» برای تجزیهوتحلیل دادهها بهره گرفته شد. یافتههای تحقیق نشان داد، عرضه اجتماعی آموزش عالی، مقوله محوری نظام آموزش عالی ایران در سالهای پس از انقلاب بوده که این مهم با راهبرد تأسیس مراکز آموزش عالی ایجاد شده و تقاضای اجتماعی علت اصلی این عرضه بوده است؛ و پیامدهای مانند ضعفهای نظارتی و ساختاری از یکسو و خلأهای قانونی از سوی دیگر داشته است. در اتخاذ این راهبرد متغیرهای مداخلهگری نظیر ایجاد فضای سوءاستفاده اقتصادی از آموزش عالی و فشارها و رقابتهای سیاسی مؤثر بوده است. نتیجه این تحقیق نشان داده است که میان آموزش عالی و اشتغال در ایران نسبت کمی وجود دارد و بیش از 40 درصد فارغالتحصیلان دانشگاهی در نظام اشتغال کشور بهکارگیری نشدهاند؛ بنابراین تقاضای محوری بر نیاز محوری در آموزش عالی و اشتغال ایران پررنگتر و ازاینرو نسبت میان این دو کم است. بر این اساس رویکرد دستگاهی در استفاده از خروجیهای آموزش عالی بهعنوان ورودیهای نظام اشتغال برقرار نشده است و نمیتوان رویکرد دستگاهی را در دو نظام مزبور در ایران برقرار دانست.
توسعه آموزش عالی
اشتغال
رویکرد دستگاهی
تقاضای اجتماعی
عرضه اجتماعی
2017
06
22
135
160
https://econrahbord.csr.ir/article_107079_31214697dcebedca8eeb7c5e57f01871.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1396
6
21
تحلیل برساخت رسانهای سیاستگذاری توسعه اقتصاد ملی در ایران
محمدمهدی
فرقانی
هادی
خانیکی
سیدمحمد
مهدیزاده
رامین
شمسایی نیا
کارکرد رسانهها در فرایند سیاستگذاری توسعه اقتصاد ملی در مراحل تدوین، اجرا و ارزیابی سیاستها، موجب شکلگیری زمینه مطالعاتی ارتباطاتِ پشتیبان توسعه و در دوران متأخر منجر به همگرایی سیاستگذاری توسعه اقتصادی و سیاستگذاری رسانهای شده است. مقاله پیش رو درصدد تحلیل نحوه بَرساخت رسانهای سیاستگذاری توسعه اقتصاد ملی در ایران است. در روش تلفیقی پژوهش ابتدا نحوه برساخت هر یک از رسانهها بهطور مجزا و متناسب با کارویژههای عمومی و تخصصی تحلیل و بررسی شده و سپس در 13 محور اساسی توسعه اقتصاد ملی با یکدیگر مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفتهاند. در پایان کوشش شده است متناسب با نسبت هر رسانه با گفتمان مسلط و روابط قدرت، تحلیلی از چگونگی نحوه برساخت آن رسانه ارائه شود. نتایج پژوهش بیانگر غلبه خوانش سیاسی از اقتصاد مقاومتی و طراحی نحوه برساخت رسانهای این سیاستها در خارج از عرصه اقتصاد بوده است. دالهای مرکزی برساخت شده توسط روزنامههای «شرق»، «کیهان» و «ایران» پیرامون سیاستهای توسعه اقتصاد ملی به ترتیب «تلازم با توسعه سیاسی- اجتماعی»، «تقویت امنیت ملی» و «توانمندسازی بخش خصوصی» بوده است.
ارتباطات و توسعه
برساخت رسانهای
روزنامهنگاری توسعه
سیاستگذاری توسعه ملی
سیاستگذاری رسانهای
2017
06
22
161
194
https://econrahbord.csr.ir/article_107080_dd4db802bf088bf573adb380582ee67d.pdf