2024-03-29T05:15:50Z
https://econrahbord.csr.ir/?_action=export&rf=summon&issue=14030
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
شناسایی سبد طرحهای توسعه سواحل مکران با استفاده از تحلیل SWOT دوسطحی
عمران و آبادانی سواحل جنوب و جنوب شرقی کشور در امتداد دریای عمان (منطقه مکران) هم از لحاظ ارتقای کیفیت زندگی و سطح رفاه مردم ساکن در این مناطق و هم بهدلیل پیوند محکم آن با منافع ملی در ابعاد سیاسی و اقتصادی، دارای اهمیت بسیاری است. در این مقاله با رویکرد برنامهریزی استراتژیک و با استفاده از روش تجزیهوتحلیل SWOT دوسطحی، ابتدا بعضی از راهبردهای مؤثر در توسعه منطقه مکران شناسایی شده و سپس برای تحقق راهبردهای پیشنهادی، سبدی از طرحهای راهبردی ارائه و تشریح شده است. اصلاح الگوی تقسیمات اداری در جنوب و جنوب شرق کشور، توسعه بندر چابهار و تسریع در اجرای طرح راهآهن چابهارـمشهد، ایجاد یک مگاپورت در سواحل دریای عمان، احیای طرح ایرانبندر بزرگ در چابهار، و تکمیل طرح نیمهتمام محرم برای انتقال نفت خام به جاسک، بخشی از طرحهای راهبردی پیشنهادی در این پژوهش را تشکیل میدهند.
سواحل مکران
حملونقل
ترانزیت
نفت و گاز
امنیت
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103283_67964714f59491375648abd7532d7c32.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
آسیبشناسی بهرهوری در اقتصاد ایران
پایین بودن رشد بهرهوری عوامل تولید از چالشهای اساسی اقتصاد ایران بهشمار میرود و کلید رشد درازمدت اقتصاد کشور حرکت بهسمت مدل رشد اقتصادی مبتنیبر بهرهوری است. هدف اصلی مقاله حاضر آسیبشناسی بهرهوری کل عوامل تولید (TFP) در سالهای 1392-1368 است. به این منظور ابتدا تابع تولید برآورد و TFP در چارچوب حسابداری رشد محاسبه شده است. سپس برای ارائه تصویر دقیقتری از روند تولید اقتصاد ایران، تولید بالقوه برآورد، و شکاف تولید، محاسبه شده است. نتایج حاکی از این است که در اغلب سالها بهدلیل سیاستهای انبساطی پولی و مالی، تولید بالفعل از روند بلندمدت خود انحراف داشته و بهدلیل عدم تغییر بنیانهای اصلی اقتصاد، سیاستهای یادشده شتاب تورمی را در پی داشتهاند. در بخش بعدی، مدل رشد نئوکلاسیکی تعدیلشده متناسب با شرایط اقتصاد ایران برآورد و سپس مدل رشد TFP تصریح، و ضرایب متغیرهای توضیحدهنده رشد بهرهوری عوامل تولید برآورد شده است.; نتایج مدلهای برآوردشده نشان میدهد که متغیرهای درجه باز بودن تجارت، شکاف نرخ ارز (نسبت نرخ بازار آزاد دلار به نرخ رسمی بینبانکی) و مخارج عمرانی دولت، دارای اثر مثبت و معنیدار بر رشد اقتصادی و رشد TFP و متغیرهای مخارج جاری دولت (تعدیلشده با شاخص ضمنی GDP) و متغیر دامی تحریم، دارای اثر منفی و معنیدار بر رشد اقتصادی و رشد بهرهوری کل عوامل تولید هستند.;
بهرهوری
بهرهوری کل عوامل تولید
شکاف تولید
رشد اقتصادی
ایران
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103284_fe49b00cfb7fa184755044cf219044c3.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
مقایسه تأثیر ابعاد سهگانه (اقتصادی، اجتماعی و سیاسی) جهانیشدن بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
جهانیشدن بهعنوان فرایندی چندوجهی، قیدهای جغرافیایی و مرزهای کشوری حاکم بر روابط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را کمرنگ میکند و شکل تازهای از روابط را میان مردمان و ملتهای مختلف بهوجود میآورد. جهانیشدن دارای ابعاد و لایههای فراوانی است که تأثیر این ابعاد بر رشد اقتصادی، یکی از مهمترین مباحث ادبیات اقتصادی در هزاره سوم میباشد. از میان ابعاد جهانیشدن، ابعاد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دارای اهمیت ویژهای است. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر ابعاد سهگانه جهانیشدن (جهانیشدن اقتصادی، جهانیشدن اجتماعی و جهانیشدن سیاسی) بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا پرداخته است. به این منظور، از شاخص جدید جهانیشدن KOF که توسط مؤسسه اقتصادی KOF در سوئیس ارائه شده و دادههای آماری سالهای 2012-2000 و روش اقتصادسنجی دادههای تابلویی استفاده شده است. نتایج برآورد الگو نشان میدهد که ابعاد سهگانه جهانیشدن تأثیر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد مطالعه داشته و بهترتیب ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دارای بیشترین تأثیر بر رشد اقتصادی در کشورهای مورد مطالعه بودهاند.
رشد اقتصادی
جهانیشدن
کشورهای منتخب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا
شاخص KOF
دادههای تابلویی
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103285_af99a78ec9b11c8a08c1b081960742d2.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
ارزیابی کارایی بانکداری بدون ربا در ایران در مقایسه با سایر کشورهای اسلامی براساس رویکرد تحلیل پوششی دادهها (DEA)
پژوهش حاضر با هدف سنجش کارایی بانکهای اسلامی با رویکرد تحلیل پوششی دادهها (DEA) که روشی پویا، توانا و پیشرو در اندازهگیری کارایی و بهرهوری است، اقدام به مقایسه کارایی 18 بانک ایرانی و 18 بانک خارجی طی سالهای 2008 تا 2011 که دارای نظام بانکداری اسلامی هستند، کرده است. با دو پیشفرض بازدهی ثابت به مقیاس و بازدهی متغیر به مقیاس، تلاش شده است پس از شناسایی و رتبهبندی بانکهای کاراتر، عوامل تأثیرگذار بر میزان کارایی بانکها شناسایی شده و راهکارهای بهبود کارایی بانکداری بدون ربا در ایران ارائه شود. نتایج این پژوهش نشان میدهد که بانکداری بدون ربا در ایران در هر دو حالت بازدهی ثابت به مقیاس و بازدهی متغیر به مقیاس در مقایسه با سایر کشورها کاراتر بوده است و میانگین کارایی بانکهای خصوصی نیز در ایران بیشتر است. طبق نتایج پژوهش پیشنهاد میشود که بانکهای ایرانی بهمنظور افزایش میزان کارایی، دارایی ثابت و هزینههای پرسنلی خود را کاهش دهند و با تشکیل شورای فقهی در بانکها و بانک مرکزی نظارت بیشتری بر فرایند بانکداری بدون ربا در کشور داشته باشند.
کارایی
بانکداری اسلامی
تحلیل پوششی دادهها
بازدهی ثابت به مقیاس و متغیر
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103286_960a961ab63671dc28b310cb6d8a92cf.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
رابطه بین نااطمینانی درآمدهای نفتی و واردات کالا در اقتصاد ایران
با توجه به متأثر شدن برنامههای وارداتی کشور از نااطمینانی درآمدهای نفتی، در این مقاله اثر نااطمینانی درآمدهای نفتی بر واردات کالا در اقتصاد ایران با استفاده از دادههای سری زمانی فصلی طی دوره (1393-1369) بررسی شده است. در این راستا، ابتدا شاخص نااطمینانی درآمدهای نفتی از طریق الگوی ناهمسان واریانس شرطی تعمیمیافته (GARCH) اندازهگیری شده و سپس با تصریح یک الگوی خودتوضیح وقفه گسترده (ARDL) رابطه بین نااطمینانی درآمدهای نفتی و واردات کالا از لحاظ تجربی مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین مدل بلندمدت، اثر مثبت و معنیدار درآمدهای نفتی و نااطمینانی حاصل از آن را بر واردات کالا و اثر منفی و معنیدار قیمت نسبی کالاهای وارداتی بر روی واردات کالا را تأیید میکند. کشش واردات کالا نسبت به نااطمینانی درآمدهای نفتی، درآمدهای نفتی و قیمت نسبی کالاهای وارداتی بهترتیب 228/0، 681/0 و (18/1-) است. بر این اساس در بلندمدت با افزایش یکدرصدی نااطمینانی درآمدهای نفتی، واردات کالا 228/0 درصد افزایش مییابد. همچنین ضریب جمله تصحیح خطا در مدل ECM برآوردی (41/0-) بهدست آمده است که نشان میدهد در هر دوره، 41/0 از انحراف واردات کالا نسبت به مقدار تعادلی آن در بلندمدت تعدیل میشود.
نااطمینانی
درآمدهای نفتی
الگوی ناهمسان واریانس شرطی تعمیمیافته
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103287_d7173feff2b236780beb11e9a6534f1d.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
بررسی اثر شوکهای نفتی بر متغیرهای پولی و مخارج دولت
مقاله حاضر به بررسی اثر شوک نفتی بر متغیرهای پولی و مخارج دولت در چارچوب یک الگوی اقتصادسنجی میپردازد. این الگو دارای 3 جفت معادله رفتاری (تابع صادرات و واردات و تابع مخارج دولت) و 14 معادله تعریفی است. پس از برآورد معادلهها، شوک نفتی (افزایش قیمت نفت) در دو سناریوی مختلف اعمال شده و اثرات آن بر متغیرها، مورد بررسی قرار گرفته است. در اثر اعمال یک شوک نفتی موقتی (افزایش 50 درصدی قیمت نفت در سال 1384)، پایه پولی و نقدینگی در سال ابتدایی اعمال شوک نسبت به روند مبنا افزایش، و در سالهای دوم و سوم کاهش یافته و کمتر از روند مبنا شدند، درنهایت برای سه سال پایانی دوره تقریباً نزدیک به روند مبنا حرکت میکردند؛ یعنی یک شوک نفتی موقتی، تنها در سال نخست، موجب افزایش پایه پولی و نقدینگی میشود و اثر آن پس از سه دوره از بین میرود. تأثیر شوک نفتی بر مخارج دولت مثبت بوده و باعث افزایش مخارج دولت میشود. از سوی دیگر، در اثر اعمال یک شوک نفتی بلندمدت (افزایش سالانه 50 درصدی قیمت نفت از سال 1384 تا 1389)، پایه پولی و نقدینگی در کل دوره 6سالة موردبررسی نسبت به روند مبنا افزایش مییابد و این به آن معنا است که شوک بلندمدت افزایش قیمت نفت، دارای اثرات دائمی بر متغیرهای پولی است و اثرات آن باقی میماند. مخارج دولت نیز در کل دوره نسبت به روند مبنا افزایش مییابد.
شوک نفتی
قیمت نفت
مخارج دولت
واردات
صادرات
متغیرهای پولی
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103288_35f02e2a2b1a06a10fc3000b23657c2b.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1394
4
13
اندازهگیری فقر چندبعدی در ایران طی سالهای 1392-1388 (با استفاده از روش آلکایرـفوستر)
کاهش فقر همواره هدف اساسی سیاستهای عمومی و موافقتنامههای بینالمللی بوده و نخستین هدف از اهداف توسعه هزاره (MDGs) است. اگرچه درآمد، یکی از اساسیترین ویژگیهای تعیین سطح زندگی بشر است، اما انسان موجودی چندبعدی است و بنابراین میتواند از جنبههای مختلف (نهتنها جنبة درآمدی) احساس فقر کند. این پژوهش، به اندازهگیری فقر چندبعدی با استفاده از رویکرد آلکایرـفوستر (2013) در طول یک دوره پنجساله از 1392-1388 میپردازد.; نتایج نشان میدهند که بهطور میانگین در کل کشور و در مناطق جغرافیایی مختلف و نیز در میان گروههای مختلف برحسب ویژگیهای خانوار، شاخصهای فقر در طول دوره موردبررسی تا سال 1391 روندی کاهشی داشتهاند و پس از آن در سال 1392 زیاد شدهاند. مقایسه سهم هریک از نماگرها از فقر نشان میدهد که همواره در طول دوره توزیع، فقر درون نماگر درآمد نسبت به سایر نماگرها بیشتر بوده و سهم نماگر درآمد از فقر چندبعدی در پایان دوره نسبت به ابتدای آن زیاد شده است. همچنین در پایان دوره نسبت سرشمار سانسور شده و نیز تعداد فقرای چندبعدی در نماگر درآمد نسبت به ابتدای دوره افزایش یافتهاند. نتایج حاصل از رگرسیون لاجستیک در سال 1392 نشان میدهد که زندگی در مناطق روستایی، زن سرپرست خانوار بودن و اضافه شدن عضو جدید به خانوار، احتمال فقیر شدن را افزایش میدهند.
محرومیت
فقر
نسبت سرشمار تعدیلشده
رویکرد قابلیتی
روش آلکایر
فوستر (AF)
2015
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103289_d3aa4d6669527ed9b184d9c9ac3d6378.pdf