2024-03-29T10:17:37Z
https://econrahbord.csr.ir/?_action=export&rf=summon&issue=14020
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
بررسی مقایسهای تجارب کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه در جهت پیشرفت
رضا
مجیدزاده
سعید
غلامی نتاج
محمد
باقر نوبخت
در این تحقیق تلاش میشود تا تجربه توسعه شش گروه کشورهای توسعهیافته صنعتی، تازهصنعتیشده شرق آسیا، درحالتوسعه غرب آسیا، درحالتوسعه امریکای لاتین، درحالگذار اروپای شرقی و رو به توسعه افریقا با تأکید بر روند علم و فناوری در آنها و از منظر چارچوب تحلیلی نهادی و با اتکا به روش تحلیلی پویای ماتریس تار و پود اجتماعی ارزیابی و مقایسه شود. ضمن اینکه تلاش شده تا با مروری بر تجربه توسعه ایران و مقایسه با تجربه کشورهای منتخب، دلالتهایی برای آن استخراج شود. طبق نتایج تحقیق، مسیر بهینه توسعه آن است که منفعت همه بازیگران در آن لحاظ شده باشد. دولت نقشی ترکیبی بر عهده دارد که مقداری از منافع برنامهریز در اتکای صرف به صندوق رانت را کاهش و مقداری از منافع ناشی از همکاری را برای برنامهپذیر افزایش میدهد. بنابراین این بازیگر باید هم دارای مشخصهای منطبق با برنامهپذیر و هم دارای بخشی از ابزار نظارتی باشد. با توجه به ویژگی بافتار قومیتی و تنوع فرهنگی سیستم اجتماعی ایران، اثربخشی بازیگر سوم هم به برخورداری او از ویژگی بومی و هم به توانایی اعمال نظارت او در حد کالاهای عمومی محلی بستگی دارد. بهاینترتیب نهادهای مدنی در هریک از بخشهای قومی که ابزار نظارت بر تخصیص منابع توسعه را از طرف حکومت در اختیار داشته باشد، همان بازیگر سوم مؤثر در استقرار تعادل ناشی از همکاری خواهد بود.
نهادگرایی
ماتریس تار و پود اجتماعی
تجربه جهانی پیشرفت
پیشرفت علم و فناوری
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103233_bd2acdbe7b53941a921faa7a6a09f884.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
نقش قیمت مسکن در مکانیسم انتقال سیاست پولی
اکبر
کمیجانی
مجتبی
حائری
سیاستهای پولی بهعنوان یکی از اصلیترین ابزارهای مورد استفاده مقامات مسئول، اثرات فراوانی در فعالیتها و توابع اقتصادی دارند. استفاده مناسب و صحیح از این سیاستها در راستای نیل به اهداف مورد نظر در وهله اول نیازمند شناخت دقیق میزان اثرات و چگونگی اثرگذاری (کانالهای انتقال اثرات سیاستهای پولی) است. به همین دلیل، در این مقاله، نقش مسکن در مکانیسم انتقال سیاست پولی با توجه به نظریات مصرف و سرمایهگذاری، مورد مطالعه قرار گرفته است. براساس مبانی نظری، انتظار میرود، سیاستهای پولی، قیمت مسکن در مناطق شهری کشور را بهعنوان یک دارایی مهم در اقتصاد متأثر کرده و از طریق کانالهای مختلف، مخارج مصرف خصوصی و سرمایهگذاری را تحت تأثیر قرار دهند. بهمنظور بررسی نقش مسکن در مکانیسم انتقال سیاست پولی از روش خودرگرسیون برداری و دادههای فصلی 1371 تا فصل دوم سال 1387 استفاده شده است. در این راستا یک رویکرد دومرحلهای دنبال میشود که در مرحله اول اثرات شوک پولی بر قیمت مسکن بررسی شده و در مرحله دوم، نقش نسبی نوسانات القاشده در قیمت مسکن بر مصرف خصوصی مورد مطالعه قرار میگیرد. نتایج توابع واکنش آنی مربوط به مرحله اول مطالعه، حاکی از آن است که قیمت مسکن توسط شوکهای سیاست پولی در جهت مستقیم متأثر میشود. نتایج مرحله دوم نشان میدهد که قیمت مسکن میتواند اثرات شوکهای پولی بر مخارج مصرفکنندگان را تحت تأثیر قرار داده و بهاینترتیب در مکانیسم انتقال سیاست پولی به ایفای نقش بپردازد. مقایسه نتایج دو مدل تخمینزدهشده نشان میدهد که واکنش مصرف خصوصی حقیقی به یک تکانه مثبت پولی در حالتی که قیمت مسکن بهصورت درونزا در مدل لحاظ شود، بیشتر از حالتی است که وقفه قیمت مسکن بهعنوان متغیر برونزا در مدل وارد شده است. بدینترتیب میتوان استدلال نمود که اثرات مثبت تغییر قیمت مسکن بر مصرف خصوصی حقیقی بهصورت اثر ترازنامهای، اثر ثروت و اثر اعتماد و انتظارات بر اثر منفی آن یعنی اثر پسانداز و اجارهها غلبه دارد.
مکانیسم انتقال سیاست پولی
قیمت مسکن
مدل خودتوضیح برداری
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103234_67409ce1314762b44982e8dc8b461931.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
تجزیهوتحلیل عدم تقارن میان شاخص سهام و نرخ تورم به کمک رویکرد همانباشتگی پنهان: (مطالعه موردی ایران
اسماعیل
نادری
پرستو
عبداللهی
عباسعلی
ابونوری
نادیا
گندلی علیخانی
وجود دیدگاههای متفاوت در زمینه ارتباط میان بازدهی سهام و نرخ تورم که نشئتگرفته از اختلاف آراء میان اقتصاددانان مالی در این مورد میباشد، شواهدی از وجود عدم تقارن میان متغیرهای مذکور را نشان میدهد. بر پایه این دستاوردها، مطالعه حاضر به بررسی رابطه میان نرخ تورم و شاخص بازدهی بورس در اوراق بهادار تهران به کمک مدل CECM و مبتنیبر دادههای سریزمانی ماهانه طی دوره زمانی فروردین 1383 لغایت شهریور 1390 پرداخته است. نکته قابل توجه آنکه مدل بهکارگرفتهشده در این تحقیق، علاوهبر تجزیهوتحلیل غیرخطی روابط بلندمدت میان متغیرها، از قابلیت بسیار مهم دیگری مبنیبر مدلسازی عدم تقارن موجود میان متغیرهای مختلف بهویژه متغیرهای مالی (مبتنیبر دادههای تجزیهشده)، برخوردار میباشد. در همین راستا نتایج بهدستآمده از این پژوهش نیز مؤید وجود ارتباط نامتقارن میان متغیرهای مذکور بوده بهطوریکه، تنها اجزای (تکانههای) منفی شاخص بورس و تورم با یکدیگر رابطه بلندمدت داشته و اجزاء مثبت آنها با یکدیگر ارتباط معناداری نداشتهاند.
شاخص بورس
نرخ تورم
مدل CECM
عدم تقارن
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103235_9af0de9dff71a8be330c53f9a37442a4.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
اثرات بلندمدت و کوتاهمدت کسری بودجه بر رشد اقتصادی ایران (با درنظر گرفتن متغیر بدهیهای خارجی
ابوالقاسم
گلخندان
محمد
مولایی
امروزه دستیابی به نرخ رشد اقتصادی بالا یکی از اهداف مهم هر نظام اقتصادی بهشمار میرود. ازآنجاکه سیاست کسری بودجه در کشورهای درحالتوسعه یک ابزار سیاستی مهم بهحساب میآید، لذا بررسی اثر این متغیر بر رشد اقتصادی مهم جلوه میکند. در این راستا با بهکارگیری روش همانباشتگی یوهانسن ـ جوسلیوس و مدل تصحیح خطای برداری (VECM)به بررسی تجربی رابطه بلندمدت و کوتاهمدت بین کسری بودجه و رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی (1390-1359) پرداخته شده است. نتایج، نشان میدهد اثر نسبت کسری بودجه به تولید ناخالص داخلی بر رشد اقتصادی در بلندمدت منفی و معنادار و در کوتاهمدت مثبت و معنادار است؛ بهگونهای که اثر منفی بلندمدت بسیار بیشتر از اثر مثبت کوتاهمدت آن است. نتایج دیگر این تحقیق نشان میدهد در بلندمدت اثر بدهیهای خارجی بر رشد اقتصادی منفی و معنادار و اثر سرمایهگذاری بخش دولتی بر رشد اقتصادی مثبت و معنادار است. این دو متغیر در کوتاهمدت اثر معناداری بر رشد اقتصادی ندارند.
کسری بودجه
بدهیهای خارجی
رشد اقتصادی
همانباشتگی
مدل تصحیح خطای برداری
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103236_a8cdfa41f2973e8369fcfcc7d3b98570.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
تجزیهوتحلیل سیاستی سازوکارهای توسعه و ثبات مالی بانک نگارای مالزی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
حامد
روشن
کیومرث
اشتریان
رشد اقتصادی یک کشور تابعی از عوامل مختلف است. رشد جمعیت، نرخ تورم، میزان هزینههای دولتی، مقدار سرمایهگذاری بخش خصوصی و دولتی، مقدار سرمایهگذاری خارجی و فاکتورهایی از این قبیل، ازجمله این موارد هستند. این پژوهش به بررسی سیاستهای بانک مرکزی مالزی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در راستای ایجاد توسعه و ثبات مالی و رشد اقتصادی میپردازد.; افزایش ثبات و توسعه در بخش بانکی، آموزش عموم افراد در نحوه استفاده از خدمات مالی، آموزش کافی به مدیران و کارمندان بنگاههای مالی، حمایت از حقوق مصرفکنندگان، توسعه و حمایت از صنایع کوچک و متوسط، گسترش مالیه خرد، مقابله با پولشویی، نظارت و توسعه در صنعت بیمه، توسعه بانکداری اسلامی و توسعه و ارتقای سیستمهای پرداخت از مهمترین مؤلفههای توسعه و ثبات مالی هستند. در این پژوهش برخی از این متغیرها در ایران و مالزی با روشی کیفی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتهاند.;
بانک مرکزی
ثبات مالی
رشد اقتصادی
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103237_7c32c44609745ea156d6317c454e80eb.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر گذار به اقتصاد یادگیرنده در ایران
بهنام
عبدی
سید حمید
خداداد حسینی
علیمحمد
احمدی
علیرضا
حسنزاده
با مطرحشدن تئوری رشد درونزا، اقتصاددانان به اهمیت دانش بهعنوان عامل اصلی در رشد پایدار اشاره کردهاند و مفاهیمی همچون اقتصاد دانشبنیان مطرح شده است. با این وجود، رویکردی دیگر معتقد است که در کشورهای درحالتوسعه، گذار به اقتصاد یادگیرنده بهعنوان زیرساختی برای اقتصاد دانشبنیان تلقی میشود. با توجه به اینکه عوامل مؤثر بر گذار به اقتصاد یادگیرنده بهطور فراگیر بررسی نشدهاند، در این مقاله عوامل مؤثر بر گذار به اقتصاد یادگیرنده در ایران با رویکرد سیاست علم و فناوری و برابر آموزههای اقتصاد تکاملی مورد شناسایی و تبیین قرار گرفته است. این پژوهش از نظر هدف، اکتشافی و جهتگیری آن، بنیادی است. رویکرد پژوهش، استقرایی و و نحوه انجام آن، کیفی بوده و براساس تئوری دادهبنیاد، مضامین و ابعاد قابلتوجه در این رابطه شامل تفکر گذار، نهاد سیاست، یادگیری همکارانه، نظام آموزشی و پژوهشی، شرایط اقتصاد کلان، فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه اجتماعی، نهادها، تعامل دانشگاه، صنعت و دولت، بنگاههای یادگیرنده و توسعه منطقهای استخراج شدهاند.
اقتصاد یادگیرنده
تفکر گذار
توسعه منطقهای
سرمایه اجتماعی
تئوری دادهبنیاد
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103238_8c9af43fa3c6d8e966a1d2cc27394962.pdf
فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد اقتصادی
راهبرد اقتصادی
2252-0597
2252-0597
1392
2
5
تأثیر فناوریهای فضایی بر اقتصاد جهانی و تحولات استراتژیک
حسین
نواده توپچی
یکی از عوامل مهم تولید رقابت، دستیابی به توسعه اقتصادی است که با بهرهگیری از منابع و بهوسیله فناوری فراهم میشود. در رقابتهای ژئوپولیتیک ارزشهای قدرتآفرین، زیربنای توانمندی اقتصادی دولتها را تشکیل میدهد. دستیابی به مزیتهای ژئواکونومیک از طریق فناوری (بهویژه فناوری فضایی) میسر است. دسترسی به مزیتهای ژئواکونومیک، دولتها را قادر میسازد که برای خود حوزه نفوذ تعریف کنند. آثار اقتصادی فناوری فضایی در تثبیت و توسعه قدرت ملی، مسئله این تحقیق است.; به منظور بررسی نظریه فوق، فرضیه این تحقیق با عنوان «اعضای جامعه بینالمللی بهصورت عقلایی و با رویکرد هزینه ـ فایده (رویکرد اقتصادی) به مناطق و مکانها توجه دارند و فناوری فضایی، تسهیلکننده این امر است»، تدوین شده است. برای تجزیهوتحلیل، فرضیه در قالب سه سؤال به جامعه خبرگی به تعداد ٧٠ نفر و بهصورت تمامشمار ارجاع شد که نتایج بهدستآمده، سؤالات را تأیید کرد و از ترکیب آنها و مطالب برآمده از ادبیات تحقیق، فرضیه تحقیق نیز پذیرفته شد.; نوع این تحقیق بنیادی و روش آن توصیفی است. نتیجه این تحقیق نشان میدهد که فناوری فضایی با عوامل برشمرده آن، بهعنوان پیشران تحولات راهبردی، در ابعاد اقتصادی، اجتماعی ـ فرهنگی، سیاسی، امنیتی و دفاعی، موجب دستیابی به قدرت در فضاهای جغرافیایی (ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک)، شده است. آثار مثبت این پیشران را میتوان در توسعه رفاه، تسهیل زندگی برای بشر، تسهیل مدیریت امور جوامع بشری و چارهجویی برای مخاطرات، ملاحظه نمود.;
فناوریهای فضایی
اقتصاد جهانی
تحولات استراتژیک
ژئوپلیتیک فضا
قدرت
2013
06
22
https://econrahbord.csr.ir/article_103239_96574bd445f77d1323aead91cc22ead8.pdf